De ene chauffeur is de andere niet

Ook lijnbuschauffeur is vandaag een behoorlijk knelpuntberoep. Al valt het tekort daar meer op.

“Een groot onderscheid zit al in het type rijbewijs dat de betreffende chauffeur nodig heeft”, antwoordt Laenja Pattyn, strategisch accountmanager transport en logistiek bij de VDAB, als we haar de vraag voorleggen naar knelpunten bij bus- en vrachtwagenchauffeurs. “Eigenlijk zijn er vier soorten rijbewijzen van tel: C voor vaste vrachtwagen, CE voor vrachtwagens met trekker oplegger, D voor buschauffeurs en het gewone rijbewijs B voor het klassieke vervoer via onder meer bestelbusjes.”

De knoop zit vooral in de rijbewijzen C, CE en D. “Het blijkt vaak een hinderpaal om dat te halen. Het theoretisch examen is niet echt makkelijk. En zo’n examen moet je bovendien afleggen in één van de drie landstalen. Ook het gevraagde niveau van het Nederlands is hierbij vrij hoog. Dat maakt het niet altijd eenvoudig voor anderstaligen.”

De Lijn

Het tekort aan chauffeurs bleek de laatste weken en maanden onder meer door het chauffeurtekort bij De Lijn, waardoor bepaalde lijnen niet altijd konden worden bediend. “Maar ga er maar vanuit dat ook gewone transportfirma’s vandaag vaak geen chauffeurs vinden, waardoor bepaalde transporten niet kunnen worden uitgevoerd. Alleen valt dit voor een burger of consument minder op”, oppert Laenja Pattyn.

Wat volgens Pattyn ook een rol speelt, is de minder positieve connotatie. “De job kampt een beetje met een imagoprobleem: het zou hard werken zijn met lange dagen en onderbetaald. En als buschauffeur krijg je af en toe herrie met passagiers. Dat klopt allemaal maar voor een deel, maar het klopt dat de arbeidsomstandigheden niet iedereen aanspreken.”

Feit is dat een werkzoekende chauffeur, zeker één met een van de drie ‘gegeerde’ rijbewijzen vandaag vaak de keuze heeft. “Er is zeker een war for talent bij chauffeurs aan de gang. Ik hoor van chauffeurs die ergens anders gaan werken voor honderd euro per maand extra. Of van chauffeurs die zelf helemaal hun vrachtwagen mogen inrichten.”

• Lees ook: Het imago van vrachtwagenchauffeurs verdient een flinke opwaardering

Specifieke skills

Bovenal is de job van chauffeur ook specifiek. “Binnen elke categorie zijn er specifieke vereisten. Iemand die uitzonderlijk vervoer doet, moet meer technische skills hebben. In het personenvervoer is er ook een verschil tussen iemand die bijvoorbeeld voor De Lijn rijdt of iemand die met een toeristenbus naar een kerstmarkt rijdt. Zo’n chauffeur moet dan weer extra klantgericht zijn. Dat geldt bijvoorbeeld ook bij een chauffeur die in de brandstofhandel werkt, ook al is die context weer totaal anders”, stelt Pattyn.

Al zijn er overal vereisten. “Een chauffeur die pakketvervoer doet, voor bijvoorbeeld e-commerce, moet dagelijks dan weer op tientallen bestemmingen leveren volgens een strikt tijdschema. Zo iemand moet vaak extra stressbestendig zijn.”

Knelpunten

Knelpuntberoepen hebben bij de VDAB drie grote parameters. “Het aantal ontvangen vacatures speelt een rol, het aantal werkzoekenden die zo’n job kunnen of willen doen is een tweede parameter. En ten derde is er de zogenaamde vullingsgraad: in welke mate raken de vacatures ingevuld.”

Als we rekening houden met de vraag vanuit de markt zijn er volgens Pattyn in het algemeen twee grote types chauffeurs gevraagd. “Dat gaat dan om de chauffeur met het CE-rijbewijs en de trekker-oplegger. En anderzijds de buschauffeur voor het openbaar vervoer. In deze twee segmenten is het tekort erg nijpend, maar dat komt ook omdat er vanuit deze twee jobs veel vervoerd moet worden. Respectievelijk goederen en mensen dus.”

(William Visterin)