Hoe vervang je 22 jaar ervaring?

“Ik merk dat de overheid hoe langer hoe meer assessments gebruikt. Dat siert haar. Men zou evengoed een politiek benoemde ambtenaar op het postje kunnen zetten” (Leo Bormans, hoofdredacteur Klasse)

‘Benieuwd hoe lang gij het hier gaat volhouden.’ Dat gaat de toekomstige hoofdredacteur van Klasse niet te horen krijgen van zijn directeur. Evenmin zal hij voor dat gesprek bijna een uur op een wankele stoel in de gang moeten wachten. Zo zag het begin voor Leo Bormans er in 1990 nochtans wél uit. Hij herinnert het zich nog heel goed: na de confrontatie met een tamelijk onvriendelijke jury had hij plots een telegram gekregen dat meldde dat hij de volgende dag moest beginnen.

Bevel is bevel

‘Het was in schabouwelijk Nederlands opgesteld’, lacht Leo Bormans. ‘Ik weigerde omdat ik op dat moment nog een job als leraar had. Ik wou pas later aan de slag gaan, zodat ik op een fatsoenlijke manier mijn lessen kon afronden. Dat vond men heel raar in Brussel. Bevel was toch bevel?’

Het contrast met de sfeer van openheid en participatie, die Leo Bormans later op de redactie van Klasse creëerde, kon niet groter zijn. ‘Aanvankelijk hadden we niet eens een leider of hoofdredacteur nodig. We waren maar met drie schrijvende medewerkers. Naarmate dit bedrijf groeide, nam ik er steeds meer taken bij. We functioneerden als een familiebedrijf. Enkele jaren geleden waarschuwde een extern deskundige voor het gevaar dat bij het vertrek van de pater familias, ik dus, alles als een pudding in elkaar zou kunnen zakken. Een reorganisatie drong zich op. Een middenkader installeren en alles mooi afbakenen, kostte bloed, zweet en tranen, maar nu hebben we een stevige structuur, zodat Klasse het ook zonder mij kan redden.’

Iedereen woordvoerder

Sinds januari is er iemand bijgekomen die zich specifiek toelegt op de coördinatie van alle personeelszaken, financies en organisatie. Bormans: ‘Door die taken af te splitsen, laat ik een 100 procent job achter, terwijl het vroeger een 200 procent job was. Dat is een cadeautje aan mijn opvolger. Wél blijft de horizontale structuur behouden. Iedereen moet hier met iedereen kunnen samenwerken. Als je me vraagt hoe je het volhoudt om 22 jaar op dezelfde stoel te blijven, zoals ik heb gedaan, dan is het antwoord: door vooral niet op die stoel te blijven zitten. Mijn job is voortdurend veranderd. Dit is een stimulerende en creatieve omgeving waar niets vanzelfsprekend is.’

Door zo lang aan het hoofd te staan, waren de hoofdredacteur en Klasse bijna met elkaar vergroeid. ‘Dat was vooral in het begin zo, maar dat hebben we de voorbije jaren al afgebouwd’, reageert Bormans. ‘Bijna alle medewerkers kunnen nu als woordvoerder fungeren, in de pers en op lezingen. Daar zijn zij voor getraind. We schakelen hen ook in voor de ontvangst van internationale gasten. Heel wat buitenlanders, die het ministerie van Onderwijs komen bezoeken, zijn immers geïnteresseerd in hoe wij communiceren. Wij blijven een uniek project, dat nergens anders in de wereld bestaat.’

‘Een mens met Klasse’

Meer dan een nieuwe hoofdredacteur zoekt men nu ‘een mens met Klasse’. Het takenpakket van de opvolger van Leo Bormans bestrijkt vier volle bladzijden. De kandidaten wachten vijf selectiefases: het invullen van een vragenlijst (die al peilt naar een visie en een plan), een verkennend gesprek, een assessment, een voorstelling van de visie aan een grote groep redactiemedewerkers én de eindbeslissing door de jury. ‘Het assessment is een deur van bekwaamheid waar de kandidaat door moet’, vindt Bormans. ‘Ik merk dat de overheid hoe langer hoe meer assessments gebruikt. Dat siert haar. Men zou evengoed een politiek benoemde ambtenaar op het postje kunnen zetten.’

Het is niet zo dat de hoofdredacteur constant handjes moet schudden met de Vlaamse administratie en de politiek. ‘Netwerken? Ik heb niet eens een adressenboekje’, zegt Leo Bormans. ‘En al evenmin een naamkaartje dat ik kan uitdelen. Als ik iemand moet vinden, dan vind ik die wel, en omgekeerd. Recepties afschuimen, heb ik nooit gedaan. Ik praat meer met leerlingen en leraren dan met bonzen, en zo hoort het ook. Wat voor de hoofdredacteur van Klasse belangrijk is, is dat hij weet wat in de samenleving leeft.’

Positieve beweging

Ten laatste op 1 september zal de nieuwe man of vrouw starten. Over wat Leo Bormans dan gaat doen, blijft hij liever vaag. Een persbericht sprak over ‘een internationaal engagement’. Feit is dat zijn boek The World Book of Happiness een eigen leven is gaan leiden.

‘Dat heeft zeker meegespeeld in mijn beslissing’, bekent hij. ‘Intussen is dat boek in 12 talen vertaald. Ik word tot in China uitgenodigd om te komen spreken; wereldwijd vragen regeringen me om advies. Dat is uiteraard heel fijn. Ik vind dat het ook mooi aansluit bij wat ik bij Klasse heb gedaan: met hoop én realiteitszin een positieve beweging in gang zetten.’

(pvd)