De wereld veranderen bij Infrabel: hoe onderhoud je een bovenleiding?

“Bij Infrabel krijg je de kans om iets te realiseren wat belangrijk is voor onze mobiliteit en samenleving.” (Mathias Vanden Auweele Ingenieur bovenleiding, Infrabel)

De dienst bovenleiding van Infrabel zorgt voor het onderhoud en de vervanging van alle kabels die boven de sporen hangen. Om de 'rijdraad' – die de stroom levert aan locomotieven en treinstellen – te inspecteren, heeft Infrabel een speciaal meetvoertuig. "Dat is een locomotief met een eigen aandrijving.

Bovenop staat een aangepaste 'pantograaf', dat is de stroomafnemer die contact maakt met de bovenleiding. Links en rechts op die pantograaf staan een laser en een camera waarmee we de dikte van de kabels tot op een tiende millimeter nauwkeurig kunnen meten. Zo kunnen we precies voorspellen wanneer een stuk bovenleiding aan vervanging toe is", legt Mathias uit.

Vroeger werd de bovenleiding via steekproeven gemeten, maar dat geeft een veel minder betrouwbaar resultaat. "De slijtage hangt heel erg af van lokale omstandigheden zoals regen, ijzel, windstoten, … In een tunnel is er nauwelijks slijtage. We hebben onlangs de bovenleiding in de belangrijke Brusselse Noord-Zuidverbinding vervangen, maar de kabels waren na al die jaren nog in goede staat."

Meten is weten

Mathias ontwikkelt zelf de softwareprogramma's om de meetgegevens te verwerken. Hij gaat ook regelmatig ter plaatse om het meetvoertuig af te stellen en te bepalen waar en hoe de metingen moeten gebeuren. Op basis van de meetresultaten stelt Mathias het onderhoudsprogramma op. "Samen met mijn collega’s bereken ik wat er moet gebeuren, hoeveel personeel daarvoor nodig is en welke planning we vooropstellen."

Een tweede meetsysteem is ingebouwd in de pantografen van locomotieven, en geeft in real time een alarm wanneer er zware schokken worden vastgesteld. "Dat kan zo banaal zijn als een vogel die tegen de pantograaf vliegt, maar het kan ook zijn dat een katrol is blijven hangen na werken aan de bovenleiding. Via gsm krijgen we de juiste gps-locatie van het voorval en kunnen we indien nodig meteen ingrijpen. Zo hebben we dit jaar al vijf incidenten met een bovenleiding kunnen voorkomen – dat lijkt niet veel, maar een geknapte bovenleiding stuurt het hele treinverkeer in de war. De impact van zo'n incident is enorm."

Veranderen

Impact. Het woord is eruit. Volgens Mathias verklaart het waarom hij een opleiding tot industrieel ingenieur en burgerlijk ingenieur koos. "Ik wil de wereld niet alleen begrijpen, maar ook veranderen en zien veranderen. Daarom studeerde ik geen zuivere wetenschappen maar techniek." Zijn werk bij Infrabel heeft een grote impact op de maatschappij, stelt Mathias. "Bij veel bedrijven kun je als ingenieur alleen kleine optimalisaties doen aan processen die al bestaan. Bij Infrabel krijg je de kans om iets te realiseren wat belangrijk is voor onze mobiliteit en samenleving."

Mathias is tevreden over zijn loon en extralegale voordelen. Ook de locatie naast het station Brussel-Zuid is een pluspunt. "Ik vind niets zo leuk als pendelen met de trein. Onderweg kan ik lezen of al wat werken, en twee minuten na aankomst ben ik op kantoor."

(wv)