Wat zijn de nieuwe knelpuntberoepen anno 2020?

3 maart 2020

Ook de wijnkenner of sommelier staat voortaan op de lijst van knelpuntberoepen.

188 beroepen staan op de jongste lijst van knelpuntberoepen, een record. Nieuw op die lijst zijn onder meer de belastingcontroleur en de winkelmedewerker. “Maar eigenlijk knelt het zo goed als overal.”

Arbeidsbemiddelingsdienst VDAB past regelmatig zijn knelpuntberoepenlijst aan. Het aantal beroepen op die lijst neemt toe. Vooral de zoektocht naar technisch personeel blijft voor vele werkgevers erg moeilijk. Meer dan de helft van de top tien van de knelpuntberoepen betreft dan ook een technische functie: van werfleider tot onderhoudsmecanicien. Nieuw is deze trend niet, want technische beroepen vormen al meer dan tien jaar de hoofdmoot van de knelpuntberoepen. Vaak is er een tekort aan technisch geschoolde kandidaten.

Chef-kok

Naast deze knelpuntberoepen en andere ‘vaste waarden’ (zoals chef-kok, slager en vertegenwoordiger) zijn er een aantal nieuwkomers, zoals winkelmedewerker en polyvalent medewerker restaurant. Die lijken hun oorzaak eerder te vinden in de grote kloof tussen de verwachtingen van werkgevers en kandidaten.

De knelpuntberoepenlijst van VDAB voor 2020 telt 22 nieuwkomers. Voorts staan ook de belastingcontroleur, de patissier en de wijnkelner op de lijst. Bij de zes beroepen die zijn verdwenen uit de lijst zitten onder meer de keuken- en landbouwmedewerker.

Verpleegkundige

Ook de toenemende vergrijzing heeft een impact. Een grote groep ervaren werkkrachten is aan het uittreden, wat de nood aan vervanging verhoogd. Zeker de gezondheids- en welzijnszorg heeft ermee af te rekenen. Margot Cloet van koepelorganisatie Zorgnet-Icuro omschreef de situatie op de arbeidsmarkt binnen de zorgsector als ‘alarmcode rood’.

Het probleem van deze sector om genoeg personeel te vinden, doet zich daar in de eerste plaats voor bij de (hoofd)verpleegkundigen. Maar ook zorgkundigen en verzorgenden zijn steeds moeilijker te vinden.

Redder

De oorzaak van het knelpunt ligt niet altijd bij een tekort aan kandidaten of een gebrek aan (hoge) scholing. Bij nieuwe knelpuntberoepen zoals polyvalent medewerker hotel of redder spelen verschillende factoren een rol. De vraag naar een combinatie van competenties zoals klantvriendelijkheid, de omgang met mondige klanten en talenkennis maakt het soms moeilijk om geschikte kandidaten te vinden. Daarnaast zijn ook specifieke arbeidsomstandigheden, zoals weekend- en avondwerk, variabele uren en deeltijdse of tijdelijke contracten, van belang.

De knelpuntberoepenlijst geeft aan waar de krapte het sterkst voelbaar is, maar zegt ook niet alles. “Uit mijn gesprekken met werkgevers blijkt dat het zo goed als overal knelt”, stelt Wim Adriaens, gedelegeerd bestuurder VDAB. “Ik moedig werkgevers dan ook sterk aan om de blik te verruimen en maximaal te kijken naar het potentieel van mensen.”