Omdat we voelbaar op een kantelmoment staan over hoe we als samenleving onze werkmobiliteit organiseren, bevroegen Jobat, Antwerp Management School (AMS) en De Lijn samen 10.000 Vlamingen over hun werkmobiliteit. Dat resulteerde in een heus Mobiliteitskompas, dat de grote pijnpunten blootlegt en toont hoe we werk en mobiliteit beter kunnen aanpakken.

En ja, het kan zeker beter. In het algemeen ervaart 30% van de Vlaamse werknemers regelmatig stress om op tijd van/naar het werk te geraken, aldus het mobiliteitsonderzoek. Die stress is sterk gecorreleerd met de file- en storingsgevoeligheid van het traject dat men aflegt. Globaal gezien ervaren bedienden (32%) de meeste stress als gevolg van hun woon-werkverkeer. Ambtenaren (28%) en arbeiders (22%) blijken hier minder last van te hebben, omdat arbeiders vaker dichter bij huis werken en dus minder lang onderweg zijn, zo blijkt.

Ondanks het feit dat het hoger management meer kilometers doet en langer onderweg is, ervaren zij minder stress. Een mogelijke verklaring is dat zij meer zelfcontrole hebben over hun werktijd en –plek én werken in een flexibelere organisatie.

Ervaren eveneens meer stress tijdens hun woon-werkverplaatsingen:

• vrouwen (meer dan mannen)
• 25- tot 44-jarigen
• ondersteunend personeel
• actief in Vlaams-Brabant
• gebruikers van het openbaar vervoer

Werk- of privégerelateerde invulling

Uit het mobiliteitsonderzoek blijkt wel dat 30% van de Vlaamse werknemers zijn/haar reistijd invult met werk- of privégerelateerde zaken, of een combinatie van beide. Terwijl 12% van de pendelaars al bepaalde werktaken voor zijn/haar rekening neemt (e-mails beantwoorden, telefoontjes plegen of een verslag doornemen bijvoorbeeld), benut 26% zijn/haar reistijd om privézaken af te handelen (zoals een snelle boodschap doen, met een vriend of vriendin bellen, of een boek lezen, bijvoorbeeld).

Hoe hoger het functieniveau (managers) én de opleiding (academische masters), hoe groter het aandeel dat de reistijd gebruikt wordt om te werken. En het zijn vooral treinreizigers die hoog scoren op het nuttig invullen (werk en/of privé) van hun reistijd. Maar dat heeft met de eigenheid van het vervoersmiddel te maken, natuurlijk.

Lees ook... Auto vs. openbaar vervoer: wie is koning in Vlaanderen?

Opvallend nog:

• Mannen vullen hun reistijd meer dan vrouwen in met werkzaken.
• 45-plussers benutten hun tijd van/naar het werk minder met privézaken dan de jongere leeftijdsgroepen.
• Werknemers in Limburg doen minder privé-gerelateerde zaken tijdens hun traject in vergelijking met in de andere provincies.

Me-time

Gelukkig is er ook goed nieuws. Voor 44% van de Vlaamse werknemers helpt de woon-werkverplaatsing om de drukte en beslommeringen van het werk achter zich te laten. Dat aandeel ligt hoger bij werknemers die deel uitmaken van het hoger management, maar lager bij werknemers zonder een diploma hoger onderwijs.

Bedienden en ambtenaren gebruiken de woon-werkverplaatsing het vaakst om hun werk achter zich te laten. En het vervoersmiddel waarmee het werk loslaten voor pendelaars het makkelijkst is, blijkt ... de fiets.

(kv) - Bron: Mobiliteitsrapport 2020