Is thuiswerken een recht of een gunst?

Een wereld zonder thuiswerken? Je kan het je haast niet meer inbeelden. Maar waar veel mensen denken dat het een verworven recht is en ze al beginnen te morren als het niet mogelijk is in een nieuwe job, is het vaak toch niet zo stevig verankerd in de organisatie of wetgeving. Wat mag en wat niet? Hieronder vind je een overkoepelend artikel waarin we al je vragen beantwoorden.

Eerst een kleine verduidelijking voor je verder leest. Thuiswerk is niet volledig hetzelfde als telewerk. Bij thuiswerk komen er meestal geen digitale (communicatie)hulpmiddelen aan te pas – zoals een directe communicatielijn via Teams of een intern administratieprogramma. Als dat wél het geval is, spreken we over telewerken.

Die twee lopen in de praktijk door elkaar en de meeste mensen spreken over thuiswerk, ook als er een rechtstreekse, digitale verbinding is met de werkvloer. Telewerken heeft daarbij een wettelijk kader, verankerd in de cao nr. 85 van 9 november 2005. Hierin staat dat je telewerk best contractueel vastlegt met je werkgever.

Lees ook: De 8 grootste voordelen aan telewerken

Is thuiswerk een recht?

Thuiswerk hangt af van het beleid in je organisatie, niet van de wet. Er bestaat dus geen wettelijke bepaling in het arbeidswetboek die je het recht geeft op thuiswerk. De echte vraag is: is mijn werkgever bereid om me te laten thuiswerken? In dat opzicht is thuiswerk dus een gunst van je leidinggevende of hr-verantwoordelijke. Al wil dat niet zeggen dat je er niet voor kan ijveren bij een (nieuwe) werkgever.

Ontdek: Thuiswerk heeft veel voordelen, maar één springt eruit

Mag je in alle beroepen thuiswerken?

Het korte antwoord is nee. De aard van het werk bepaalt natuurlijk of een functie geschikt is voor thuiswerk. Kunnen de taken volledig worden uitgevoerd op afstand, zonder dat je aan kwaliteit moet inboeten, zoals bij administratieve, IT- of beleidsfuncties? Dan ligt een dag thuiswerk meestal binnen de mogelijkheden. Sta je vaak met patiënten en klanten in rechtstreeks face-to-facecontact? Dan kan je dat natuurlijk niet vanuit je zetel doen.

Interesse in een job met thuiswerk? Bekijk het huidige vacatureaanbod op Jobat.be!

Moet mijn werkgever ook betalen voor mijn bureau(stoel)?

Zodra thuiswerk wordt toegestaan, valt het inrichten van een veilige werkplek deels onder de verantwoordelijkheid van de werkgever. Een ergonomische bureaustoel, een verstelbaar bureau, een stabiele internetverbinding, ... Daar moet je werkgever in de mate van het mogelijke voor zorgen. Al zijn vergoedingen voor apparatuur en energiekosten niet wettelijk verplicht. En wees daarbij redelijk: een dure koffiemachine is niet te verantwoorden voor je vers kopje koffie in de ochtend. Ook niet als je ochtendhumeur daarvan afhangt.

Extra: Hoeveel bedraagt de vergoeding voor thuiswerk?

Moet ik alle afspraken op papier zetten?

Omdat thuiswerk een vrijwillig karakter heeft, ben je volledig aangewezen op de goodwill van je werkgever. Giet daarom alle gemaakte afspraken – van de dag tot de plaats en de controle – in een schriftelijke overeenkomst.

Wijk je hiervan af? Zet dat dan ook even op papier. Vaak wordt structureel thuiswerk opgenomen in je arbeidscontract. Die werking kadert dan vaak binnen een groter thuiswerkbeleid, waarin de werkgever alle do’s en don’ts van je thuiswerk oplijst. Zo komt niemand voor verrassingen te staan en weet je perfect wat je mag verwachten van je thuiswerkdagen.

Enkele tips om die gunst op thuiswerk te scoren:

Wees redelijk en onderbouw waarom je graag wil thuiswerken. Wat levert het jou en bijgevolg het team en/of de werkgever op?
Geef je werkgever de tijd om na te denken over je verzoek. Niet alle werkgevers staan te springen om thuiswerk toe te staan of te integreren in hun hr-beleid. Geef ze even de tijd om uit te zoeken of het bij je functie past en op welke manier.
Maak duidelijke afspraken. Hoe specifieker de afspraken, hoe duidelijker het wordt voor alle partijen. Zo vermijd je ook discussies over bereikbaarheid, werktijden en vergoedingen.