Waarom vrijwilligers vaker gelukkiger zijn dan betaalde werknemers

Zie je alle minuten van de klok passeren tijdens je nine-to-five? Zit je met je hoofd al bij je avondactiviteit, terwijl je nog niet eens middagpauze hebt gehad? En begin je de eerste dag na je verlof al af te tellen naar het volgende verlengde weekend? Dan haal je hoogstwaarschijnlijk weinig voldoening uit je job. Ook al biedt die je misschien heel wat zekerheid, status en carrièrekansen. Werkgeluk zit dan ook niet in meetbare gegevens, maar schuilt in zingeving. En laat dat nu nét zijn wat vrijwilligerswerk je in overvloed te bieden heeft.

Een goedbetaalde job, een klinkende functietitel en het volgende trapje op de corporate ladder bijna binnen handbereik: maken die zaken je écht gelukkig? Niet noodzakelijk. Want zelfs met een ferme loonbrief en veel verantwoordelijkheden kan je job zinloos aanvoelen. Omdat je denkt dat je taak niet bijdraagt aan een groter geheel, bijvoorbeeld. Of omdat je saamhorigheid met je collega’s mist, geen tastbare resultaten ziet of onvoldoende erkenning krijgt.

Zonder zingeving en voldoening in je job gaat de tijd tergend traag voorbij. Je baan voelt misschien zelfs als een bullshitjob. ‘Wat zit ik hier eigenlijk te doen?’

Heb jij een bullshitjob? Zo voelt je werk toch nuttig

1. Tastbaarheid

De Amerikaanse antropoloog David Graeber gebruikte de term bullshitjob voor werk dat werknemers zelf als zinloos ervaren. Wat dan het tegenovergestelde is van een bullshitjob? Een job die wél zinvol lijkt. Vaak gaat het dan om werk waarbij je iets doet voor of met anderen. Ook jobs waarvan de normen en waarden in de lijn liggen van wat jij belangrijk vindt, scoren hoog op de zinvolheidsmeter, net zoals banen waarin je je talent kan ontplooien. Maar er is nog een veel belangrijker component: blij zijn met het alledaagse, fysieke verschil dat je levert.

Waar de meeste jobs eerder focussen op commerciële resultaten op de langere termijn, zie je bij vrijwilligerswerk de meerwaarde van je inspanning vaak onmiddellijk. Denk aan vrijwilligerswerk op de kinderboerderij: als jij keihard met je handen bezig bent om een stal uit te mesten, dan is die een paar uur later helemaal proper en opgeruimd. Omdat dat resultaat heel tastbaar en concreet is, krijg je een diep gevoel van betekenis: dit heb ík voor elkaar gekregen.

Ontdek: Wie mag waar als vrijwilliger aan de slag?

2. Samenhorigheid

Een tweede verschil tussen vrijwilligerswerk en betaald werk zit in de samenhorigheid. Ook het gevoel samen met je collega’s bij te dragen aan iets groters creëert zingeving en werkgeluk. Dat is dan ook een van de redenen waarom de brandweer een populaire werkplek is voor vrijwilligers: brandweerlui weten dat ze voor elkaar door het vuur zouden gaan.

Natuurlijk kan het ook in je kantoorjob klikken met collega’s, maar je leven riskeren om elkaar te redden is toch een ander paar mouwen.

CHECK: Daarom is vrijwilligerswerk een plus op je cv

3. Gelijkwaardigheid

Een junior, een senior, een lead, een manager... De meeste betaalde jobs hanteren een strikte hiërarchie. Aan die verschillende functies is vaak ook een bepaalde status gekoppeld. In vrijwilligerswerk wordt dat allemaal overboord gegooid: het gaat hier niet over je titel, maar om wat je bijdraagt. Bij vrijwilligersorganisaties vind je dan ook een bont gezelschap. Van studenten en gepensioneerden tot theoretisch opgeleiden die iets met hun handen willen doen. Vrijwilligers vinden een gevoel van gelijkwaardigheid, herkenning en erkenning dat ze in een betaalde job weleens missen.

Hoewel de grote, filosofische vragen – zoals de zin van het leven en het nastreven van abstracte idealen – zeker meespelen in het bepalen van je werkgeluk, moeten we het antwoord dus zoeken in de kleine, praktische zaken. In het kunnen ervaren dat je iets hebt neergezet. In het deel uitmaken van een warme groep. En in het gelijkwaardig bijdragen aan een groter doel.

Of dat dan betekent dat je meteen je ontslag moet indienen en een onbetaalde job moet zoeken? Natuurlijk niet. Werkgeluk verstopt zich in de kleinste hoekjes, ook in je kantoorjob. Apprecieer het als een collega een koffie voor je meeneemt, geniet van het uitzicht op je werkplek en wees dankbaar voor de complimenten van leidinggevenden. En voor je het weet vliegen die minuten razendsnel voorbij!