Het zweet breekt je uit bij het woord ‘assessment’? Dat kan in jouw voordeel spelen!

Voor veel sollicitanten klinkt ‘assessment center’ als een verplicht examen. Rollenspellen, postbakoefeningen, en diepte-interviews... Het voelt alsof je door een mangel wordt gehaald, met als enige doel je te betrappen op fouten.

“Die perceptie is begrijpelijk, maar ze klopt niet”, zegt Anne Saelens, Manager Talent Management bij Hudson, onderdeel van Randstad. “Een goed assessment center is geen test om je af te rekenen. Het is een kans om te tonen wat een klassiek interview of een cv nooit kan vatten: jouw potentieel in actie. En cruciaal: het is de manier om kandidaten objectief te matchen met een job, ongeacht hun leeftijd of diploma.”

De mythe van de 'snelle denker'

In onze maatschappij wordt intelligentie vaak verward met snelheid. We focussen sterk op wat psychologen 'fluïde intelligentie' noemen: het vermogen om snel abstracte problemen op te lossen. Het nadeel? Dit type intelligentie piekt al rond je 20ste of 25ste. Als selectieprocedures enkel hierop zouden focussen, zouden oudere, meer ervaren kandidaten systematisch benadeeld worden.

Een recente studie (Gignac en Zajenkowski, 2025) bevestigt dat 'gekristalliseerde intelligentie' - het vermogen om kennis, ervaring en inzicht toe te passen - piekt op latere leeftijd. Daarom is het essentieel om functievereisten en competenties op andere domeinen in kaart te brengen, want de kosten van een foute aanwerving (financieel, strategisch en cultureel) zijn aanzienlijk.

Professioneel succes, zeker in complexe of leidinggevende functies, draait om veel meer dan denksnelheid alleen. Competenties die professioneel succes bepalen komen pas later tot volle bloei.

• Oordeelsvermogen:rationeel beslissen, ook als het moeilijk en complex wordt;
• Emotionele veerkracht:kalm en constructief onder hoge druk
• Consciëntieusheid:een team, departement of organisatie efficiënt plannen, organiseren en structureren;
• Communicatie:een team meenemen in een verhaal en hen inspireren in de toekomstige richting.

Een IQ-test of een standaard interview kan dit niet objectief meten. Een simulatieoefening zoals een rollenspel of business case wél.

Kijken naar het totale functioneren

Een modern, wetenschappelijk onderbouwd assessment center maakt daar het verschil: geen losstaande tests, maar het totaalbeeld van de kandidaat. Bij Hudson noemen ze dit het meten van je 'volledige functioneren'.”

“In plaats van enkel te focussen op hoe snel je brein werkt , kijken we hoe jouw cognitieve vermogens (je denken) en je persoonlijkheidskenmerken (je doen) samenwerken in complexe situaties”, vertelt Anne Saelens. 

De simulatie-oefeningen die tijdens een assessment worden ingezet, zijn niet ontworpen om je te 'testen', maar om je uit je comfortzone te halen.

Anne Saelens: “We plaatsen je als kandidaat in een groeizone om objectief te meten wat in een standaard, subjectief interview verborgen blijft. Het doel is niet of je de postbak of de presentatie afkrijgt, maar hoe je prioriteiten stelt, kalm blijft en de grote lijnen ziet.”

De 'gezonde onrust' na afloop

Toch voelen veel kandidaten zich onzeker na een assessment. "Ik had dat rollenspel beter moeten doen," of "Ik ben compleet de mist in gegaan bij die case."

Anne Saelens, die een master in de psychologie heeft, erkent dit gevoel: “Die ‘gezonde onrust’ is niet alleen normaal; het is vaak een goed teken. Je zelfbeeld botst met je prestatie onder druk. Maar het is geen teken van falen maar van moed en zelfreflectie.”

Het vormt de basis voor echte ontwikkeling:

• Onrust = Inspanning:je hebt je grenzen verkend en bent uitgedaagd;
• Onrust = Inzicht:je hebt (onbewust) je eigen blinde vlekken ontdekt;
• Onrust = Groei:dit ongemakkelijke gevoel is het startpunt van echte ontwikkeling.

Tijdens de feedbacksessie wordt die onrust omgezet in een concreet inzicht en een ontwikkelingsplan: wat zijn je sterktes, en waar ligt je groeipotentieel?

Het assessment als jouw verzekering

Een assessment center is niet bedoeld als struikelblok voor een kandidaat, maar een verzekering voor de organisatie en de kandidaat dat men succesvol kan zijn.

Het is een instrument dat in jouw voordeel speelt, omdat het objectief  je maturiteit, ervaring en beoordelingsvermogen valideert. Voor de organisatie verlaagt het drastisch het risico op een foute aanwerving. Het geeft je eerlijke feedback die je echt verder helpt. En dat maakt het een waardevolle investering voor alle partijen.

Benieuwd welke uitdagingen bij jou passen? Bekijk onze vacatures voor ervaren professionals en leiders.