Wie mag met dienstencheques werken en wat zijn de voorwaarden?

Schoonmaken, strijken, maaltijden bereiden, ... Voor zulke huishoudelijke taken mag je betaald worden met dienstencheques. Maar dan wel alleen als je de taken uitvoert in een privéwoning. En alleen als de ontvanger van je huishoudelijke diensten geen dicht familielid is. Wat zijn de spelregels van het dienstenchequesysteem? We zetten de belangrijkste wetgeving voor je op een rijtje.

Dienstencheques:
💷 Enkel voor huishoudhulpen via een erkende onderneming aan de slag bij privépersonen.
🧾 Gebonden aan verschillende voorwaarden. (Zie onder.)

Een dienstencheque is een gesubsidieerd betaalmiddel om huishoudelijke hulp in te schakelen. Dat betekent dat de Vlaamse overheid tussenkomt in de loonkosten. Heel wat mensen vinden dan ook hun weg naar het voordelige systeem.

Elke meerderjarige die gedomicilieerd is in het Vlaamse Gewest kan dienstencheques aankopen via ‘Mijn Burgerprofiel’, met een maximum van 500 cheques per kalenderjaar. Eén cheque staat voor één volledig gepresteerd uur.

Wie mag met dienstencheques betaald worden?

In principe kan iedere huishoudhulp die via een erkende onderneming aan de slag gaat met dienstencheques betaald worden. Ook als je vroeger in het zwart werkte, een werkloosheidsuitkering kreeg of een leefloon van het OCMW ontving.

Dienstencheques zijn daarbij ook heel interessant voor buitenlandse werknemers die wettelijk in België verblijven en toegang hebben tot de arbeidsmarkt. Het systeem biedt namelijk heel wat zekerheden, zoals een officieel contract – inclusief ziekte- en invaliditeitsverzekering –, recht op vakantie en pensioen, flexibele uren en de mogelijkheid om deeltijds te werken.

Alleen stagiairs mogen niet betaald worden met dienstencheques, net zoals zaakvoerders die zelf een erkende dienstencheque-onderneming leiden.

Lees ook: Wat zijn dienstencheques en hoeveel kosten ze?

Voor welke klanten mag je werken voor dienstencheques?

Werknemers onder het dienstenchequestatuut gaan langs bij klanten om daar huishoudelijke taken uit te voeren. Die klanten zijn altijd meerderjarige privépersonen die woonachtig zijn in Vlaanderen. Dienstencheques zijn dus niet geldig voor bijvoorbeeld de schoonmaak van de wachtruimte van een dokterspraktijk.

Nog een kanttekening: die privépersonen mogen geen gezins- of familieleden tot in de tweede graad zijn. Gezinsleden zijn de mensen met wie je samenwoont, familieleden tot in de tweede graad zijn: je partner, (schoon)ouder, (schoon)zoon, (schoon)dochter, kleinkind, grootouder, (schoon)broer of (schoon)zus.

Extra: Wat zijn maaltijdcheques?

Voor welke taken mag je met dienstencheques betaald worden?

Dienstencheques zijn uitsluitend van toepassing op huishoudelijke taken in het huis van de klant. Denk aan wassen, schoonmaken, strijken, koken, ... Ook occasioneel naaiwerk en de dagelijkse boodschappen doen is toegelaten. Klusjes – zoals de reparatie van een toilet, elektriciteits- of schilderwerken – vallen niet onder de noemer ‘huishoudelijke taak’, net zoals babysitten of de opvang van hulpbehoevende ouderen.

Wag mag je huishoudhulp wel/niet doen: overzicht

Wat zijn de voorwaarden voor dienstencheques?

1. Arbeidsovereenkomst

Voordat je met dienstencheques betaald kan worden, moet je een specifieke arbeidsovereenkomst ondertekenen bij je werkgever. Die overeenkomst bevat essentiële informatie zoals je arbeidsduur en uurrooster. Dat uurrooster moet trouwens minstens zeven dagen op voorhand meegedeeld worden.

2. Minimale arbeidsduur

In het dienstenchequesysteem kan je zowel voltijds als deeltijds aan de slag. In de eerste drie maanden bij dezelfde werkgever geldt er geen minimale wekelijkse arbeidsduur, vanaf de vierde maand wél. Die arbeidsduur verschilt dan naargelang je recht hebt op aanvullende uitkeringen.

Wie een bijkomende uitkering ontvangt, moet minstens 13 uur per week werken onder het dienstenchequestatuut. Voor wie geen aanvullende uitkering krijgt, is 10 uur per week voldoende. Je werkt daarbij in blokken van minstens drie uur, al mag die werkperiode uiteraard onderbroken worden door een pauze. Je verplaatsing van de ene naar de andere klant wordt meegerekend als arbeidstijd.

3. Voorrang om extra werkuren te verkrijgen

Komt er bij je werkgever een deeltijdse job met meer uren of een voltijdse job vrij? Dan krijgen deeltijdse huishoudhulpen die een werkloosheidsuitkering, een leefloon of financiële maatschappelijke bijstand krijgen voorrang om die extra uren in te vullen.