Zo bereken je hoeveel pensioen je zal krijgen

De pensioenberekening in België is op zijn minst complex te noemen. We zetten de belangrijkste parameters voor werknemers, zelfstandigen en ambtenaren even op een rij.

Iedereen die 45 jaar gewerkt heeft, heeft recht op een volledig pensioen. Maar daar stoppen de gelijkenissen tussen de verschillende statuten ook. Hieronder bekijken we de pensioenberekening van werknemers, zelfstandigen en ambtenaren apart. Let wel: dit overzicht is een vereenvoudigde weergave van de realiteit. Wil je jouw persoonlijk pensioen berekenen of raadplegen, ga dan naar de website van de Federale Pensioendienst, mypension.be.

Extra: Wanneer wil jij met pensioen gaan?

Werknemer

Voor werknemers wordt eerst de pensioenbijdrage van elk loopbaanjaar apart berekend. Verdiende je in 2020 meer dan in 2021, wil dat dus concreet zeggen dat je pensioenbijdrage van 2020 groter is dan die van 2021.

Maar hoe bereken je het jaarlijks pensioenaandeel voor een werknemer met recht op een volledig pensioen precies?

1. Stel dat je in 2021 voor een bedrijf werkte en daar 24.000 euro jaarsalaris kreeg. Die 24.000 euro deel je door 45 (loopbaanbreuk voor een volledige loopbaan) om het pensioenaandeel te bekomen voor 2021, wat uitgerekend 533,333 euro is.

2. Dit pensioenaandeel moet je vervolgens vermenigvuldigen met de herwaarderingscoëfficiënt van 2021 om het pensioenaandeel op het actuele indexpijl te brengen. 533,333 euro vermenigvuldig je dus met 1,165277 (coëfficiënt 2021). Je pensioenaandeel voor 2021 is nu bijgesteld naar 621,481 euro.

3. Tenslotte kijkt men naar je gezinstoestand. Ben je alleenstaande, dan wordt je pensioenaandeel vermenigvuldigd met 60 procent. Heb je een gezin, dan wordt het vermenigvuldigd met 75 procent.

4. Maak dan dezelfde berekening voor elk kalenderjaar uit je loopbaan. De som van die pensioenaandelen is je jaarlijks brutopensioen!

Met andere woorden: pensioen = [(totaal loon x herwaarderingscoëfficiënt) / 45] x gezinstoestand

Werkte je geen 45 jaar, dan zal je pensioen logischerwijs lager liggen. Werkte je meer, dan zal je een hoger, maar geplafonneerd, pensioen ontvangen.

Tips: Zo bouw je een mooi pensioen op

Zelfstandige

Sinds 2021 is de berekening van het pensioen voor zelfstandigen gelijkaardig aan die voor werknemers. Het jaarlijks salaris is hier niet de referentie (dat kan ook niet), maar wel het netto bedrijfsinkomen per kalenderjaar.

Een zelfstandige die in 2020 een netto bedrijfsinkomen had van bvb. 22.000 euro, zal echter toch een lager pensioen krijgen dan de fictieve werknemer hierboven. Zelfstandigen moeten voor het jaar 2020 namelijk nog een correctiecoëfficiënt van 69 procent van het inkomen toepassen voor hun pensioenberekening.

Was je al zelfstandige vóór 1984? Dan krijg je voor die periode een forfaitair bedrag dat afhangt van je gezinssituatie. Voor elk gewerkt jaar van 1984 tot en met 2020 wordt het zelfstandigenpensioen nog berekend volgens het oude systeem waarbij er een correctiecoëfficiënt toegepast wordt op je inkomsten. Sinds de afschaffing van deze correctiecoëfficiënt in 2021 worden de pensioenen berekend op de volle 100 procent van de beroepsinkomsten.

Ontdek: Hoeveel pensioen zal ik krijgen?

Ambtenaar

Het pensioen van een ambtenaar berekent de Pensioendienst op een totaal andere manier. Voor ambtenaren gelden enkel de weddeschalen van de laatste tien jaar van hun loopbaan. Ben je geboren voor 1962? Dan wordt het pensioenbedrag berekend op basis van je gemiddelde salaris van de laatste 5 dienstjaren van je loopbaan.

1. Stel dat je als ambtenaar bij de Vlaamse overheid werkt. Nadat je daar 45 jaar gewerkt hebt, blik je terug op de laatste tien jaar. De laatste vijf jaar dat je in dienst was, verdiende je in jouw functieniveau jaarlijks 29.880 euro. De vijf jaar daarvoor verdiende je jaarlijks 27.360 euro.

2. Dat stemt overeen met een gemiddeld jaarloon van 28.620 euro op een tijdspanne van die laatste tien jaar. Deze jaarlijkse referentie wordt dan vermenigvuldigd met de loopbaanbreuk. (De meest voorkomende loopbaanbreuk voor de pensioenberekening in het ambtenarenstelsel is 1/60.) Werkte je 45 jaar, dan krijg je de volle pot. Ging je al na 40 jaar op pensioen, krijg je nog 25.440 euro pensioen per jaar.

3. Voor ambtenaren heeft de gezinssituatie geen invloed op het bedrag van het pensioen. Er wordt dus geen onderscheid gemaakt tussen gezinnen en alleenstaanden.

Voor elk statuut geldt aan het einde van de rit wel de volgende gouden regel: hoe hoger de verloning en hoe langer de loopbaan, hoe hoger het pensioenbedrag.