Wanneer is er sprake van nachtwerk, en hoe wordt dat vergoed?

Nachtarbeid is in principe verboden. Concreet mogen werknemers die onder de arbeidsduurreglementering vallen niet werken tussen 20u en 6u.

24 juni 2011

Sommige werknemers vallen niet onder dit verbod en zijn vrij om nachtarbeid te verrichten. Het gaat onder meer om personen die een leidinggevende functie uitoefenen of een vertrouwenspost bekleden, personeel tewerkgesteld in een familieonderneming, artsen en handelsvertegenwoordigers. Voor deze werknemers kan worden overeengekomen dat de vergoeding voor nachtarbeid vervat is in het vaste maandloon. Wie mag wel?

Daarnaast bestaan een twintigtal afwijkingen voor werknemers die principieel wel onder het verbod van nachtarbeid vallen. Het gaat onder meer om werknemers tewerkgesteld in hotels en restaurants, verzorgingsinstellingen of om werknemers die werken uitvoeren die wegens hun aard niet mogen worden onderbroken. Wie mag wel?

Bijzondere vergoeding

Een werkgever die kan terugvallen op een toelating om nachtarbeid te verrichten, kan een procedure opstarten tot de invoering van een arbeidsregeling met nachtprestaties. Onder een arbeidsregeling met nachtprestaties wordt verstaan: een arbeidsregeling met prestaties tussen 20u en 6u, maar met uitzondering van de werknemers die uitsluitend prestaties verrichten tussen 6u en 24u en de werknemers die gewoonlijk beginnen werken om 5u. De prestaties moeten dus gewoonlijk worden geleverd tussen middernacht en 5u ’s morgens.

In het kader van de procedure moet overleg plaatsvinden met de ondernemingsraad, de vakbondsafvaardiging of het personeel over de naleving van cao nr. 46, de nodige veiligheidsmaatregelen, de mogelijkheden inzake kinderopvang, de gelijke behandeling van mannen en vrouwen qua bezoldiging en het aantal betrokken werknemers.

Cao nr. 46 verplicht de werkgever om uiteenlopende begeleidingsmaatregelen te nemen (raadpleegbaar op http://www.cnt-nar.be). Eén van de maatregelen bestaat uit de toekenning van een vergoeding voor nachtarbeid. Voor nachtarbeid wordt een bijzondere vergoeding toegekend van 1,08 euro/uur (1,30 euro/uur voor werknemers van 50 jaar en ouder; bedragen per 1 mei 2011).

Deze vergoeding wordt toegekend bovenop het normaal loon en is indexgebonden. Deze bepaling is slechts van toepassing bij afwezigheid van een vóór 1 januari 1995 op sectoraal of ondernemingsniveau gesloten cao of regelmatig toegepast collectief akkoord waarin dit aspect is geregeld.

(Met dank aan Stijn Demeestere, advocaat bij Lydian)