Vriendelijkheid is underrated, ook op je werk

We leven in harde tijden. Onzekerheid, machtsgewin, dreigementen en wereldwijde spanningen hangen al te vaak als een wolk boven het dagelijks leven. En ja, dat sijpelt ook door naar de werkvloer. Is er nog plaats voor vriendelijkheid op je werk — en loont het ook?

“Als angst regeert en het moreel laag is, is vriendelijkheid geen luxe – het is een noodzaak”, stelt Andrew Swinand, CEO van Inspired Thinking Group. Hij schreef over het thema een opmerkelijk opiniestuk in HRreview. Dat had een duidelijke boodschap: vriendelijkheid levert tastbare voordelen op.

Werknemers die oprechte erkenning krijgen, voelen zich meer gewaardeerd, hebben een hogere eigenwaarde en presteren beter, blijkt uit onderzoek. De wetenschappelijke verklaring? “Een compliment activeert dopamine en serotonine – stofjes in de hersenen die zorgen voor welzijn en energie”, oppert Swinand.

Maar hoe pas je dat toe in je eigen werkdag? Wat betekent vriendelijk zijn, zonder jezelf te verliezen?

1. Zorg eerst voor jezelf

Vriendelijkheid begint bij jezelf. Want als je leegloopt, heb je weinig te geven aan anderen. Zelfzorg is geen verwennerij, maar een vorm van professioneel verantwoordelijkheidsgevoel, stelt Swinand. “Zorg voor een haalbare werklast, maak duidelijke afspraken met je leidinggevende en durf eens een mentale rustdag te nemen.”

Lees ook: 5 tips voor minder stress en meer zelfzorg

2. Doe je werk goed

Eenvoudig, maar essentieel: kom op tijd, doe wat van je verwacht wordt en wees betrouwbaar. Wanneer jij structureel je werk laat liggen, moeten anderen inspringen. Dat veroorzaakt stress en wrevel.

“Kleine stappen helpen hierbij: werk met dagdoelen, evalueer jezelf en vraag naar feedback.” Zo houd je overzicht en creëer je ruimte om anderen spontaan te helpen als jouw dag het toelaat. En omgekeerd zullen anderen ook eerder geneigd zijn om dat bij jou te doen.

3. Zoek contact en toon oprechte interesse

Thuiswerken maakt de informele koffieklets zeldzamer. Contact moet dus bewuster. Vraag hoe het met collega’s gaat – niet uit beleefdheid, maar met echte interesse. “En luister. Herhaal wat ze zeggen in je eigen woorden of stel gerichte vervolgvragen. Dat schept vertrouwen”, zegt de CEO. En als iemand zich gehoord voelt, is, zo stelt hij, de kans groot dat die vriendelijkheid weer verder gedeeld wordt.

Extra: Leer luisteren in 5 simpele stappen

4. Erkenning werkt beter dan je denkt

Een recente Europese studie van Great Place to Work wijst erop dat Belgische werknemers zich vaak ondergewaardeerd en onvoldoende betrokken voelen. Zaken als oprechte interesse en erkenning voor de prestaties zijn vaak ver te zoeken. Maar een gemeend compliment is een klein gebaar met grote impact. “Het moet niet groots of formeel zijn. Een eenvoudig ‘je was echt goed voorbereid vandaag’ kan iemand zijn dag maken”, haalt Swinand aan. “Authentieke erkenning laat mensen voelen dat ze ertoe doen.”

Belgische werknemers voelen zich te weinig gewaardeerd… De oplossing?

5. Wees eerlijk, ook als het lastig is

Vriendelijkheid betekent tenslotte niet dat je altijd ‘ja’ knikt. Echt vriendelijk zijn, is ook durven zeggen waar het beter kan – met empathie. Begin dan bijvoorbeeld met wat goed ging, benoem vervolgens wat beter kan en koppel er een suggestie aan. “Bijvoorbeeld: ‘Dat deel van je presentatie kwam minder sterk over voor mij, misschien kun je daar dit mee doen…’ Zo toon je betrokkenheid, zonder af te breken. Oprechte feedback bouwt mensen op.”

Het probleem met vriendelijkheid is dat het wat uit de mode lijkt. En bovendien: vriendelijkheid laat zich niet altijd vangen in cijfers of key performance indicators. Maar het bepaalt wel hoe veilig, open en creatief een team functioneert, stelt Swinand resoluut. “In een cultuur van vriendelijkheid durven mensen ideeën delen, hulp vragen en fouten toegeven. En dat rendeert – voor iedereen.”