Extra verlofdagen in de zorg: hoe werkt dat?
Werken in de zorgsector vraagt veel van medewerkers, zowel fysiek als mentaal. Tegelijk zijn er arbeidsvoorwaarden die de werkbelasting moeten verlichten. Speerpunt hierbij is het ruime systeem van extra verlofdagen dat gekoppeld is aan leeftijd en loopbaan. Voor veel zorgprofessionals vormen die extra dagen een essentieel onderdeel van hun werkbare carrière. Maar hoe werkt dat? En voor wie?
1. Extra verlof vanaf 45 jaar
Zorgmedewerkers krijgen vanaf hun 45ste recht op extra verlof, onder zorgmedewerkers ook wel ‘rimpeldagen’ genoemd. Dit extra verlof komt neer op 12 dagen vanaf 45 jaar, 24 dagen vanaf 50 jaar en 36 dagen vanaf 55 jaar. Let wel, dit aantal dagen geldt voor wie voltijds werkt en de regeling is afhankelijk van de federale of regionale CAO. Maar dit verlofstelsel geldt in principe ook voor wie later instapt.
Er is vandaag evenwel nog een belangrijk verschil tussen functies: verpleegkundigen kunnen hun bijkomende verlofdagen inruilen voor een premie, terwijl andere medewerkers niet kunnen kiezen. Dat gebrek aan keuzevrijheid ligt gevoelig in de sector. Margot Cloet, gedelegeerd bestuurder van netwerkorganisatie Zorgnet-Icuro, benadrukt dat medewerkers behoefte hebben aan flexibiliteit, zeker wanneer hun leefsituatie in de loop der jaren verandert. “Mensen hebben in verschillende levensfasen andere noden. Het ene jaar kan een premie welkom zijn, in een andere periode extra vakantie.”
Daarom vraagt de organisatie dat alle zorgmedewerkers, en dus niet enkel verpleegkundigen, jaarlijks zouden kunnen beslissen of ze hun extra verlof opnemen of omzetten in een financiële premie, en dat in overleg met de werkgever.
Volgens Zorgnet-Icuro zou zo’n systeem zelfs extra personeelscapaciteit kunnen opleveren. Uit hun berekeningen blijkt dat wanneer personeel ouder dan 45 jaar, dat minder dan 75% werkt, een deel van hun eindeloopbaandagen omzet in een premie, dit overeenkomt met ruim 1.100 voltijdse medewerkers in de ziekenhuizen. Zelfs als maar de helft van de medewerkers op het aanbod zou ingaan, zou dat een merkbare versterking van de teams betekenen.
Zoveel premies, nog meer vragen: wij beantwoorden ze voor je (FAQ)
2. Andere extralegale voordelen
Die extra verlofdagen of anciënniteitsverlof spelen dan ook een belangrijke rol in het totale voordelenpakket in zorg en welzijn. Uit het Jobat-Salariskompas blijkt dat 36% van de medewerkers in de brede zorgsector (dus ruimer dan bijvoorbeeld enkel ziekenhuizen of woonzorgcentra) hiervan geniet. Daarnaast blijft het pakket van (andere) extralegale voordelen een essentieel onderdeel van de arbeidsvoorwaarden.
De eindejaarspremie (71%) en maaltijdcheques (66%) worden het vaakst aangeboden in de zorgsector, gevolgd door de hospitalisatieverzekering (56%), de woon-werkvergoeding (46%) en de dertiende maand (43%). Ook de fietsvergoeding (38%) is stevig ingeburgerd, terwijl de leasefiets, met 10%, de afgelopen jaren duidelijk aan een opmars bezig is binnen de sector.
Ontdek: De 7 zotste extralegale voordelen ter wereld
3. Hoe zit het met het loon in de zorg?
Het gemiddeld loon in de gezondheidszorg is net geen 4.300 euro bruto op basis van de recente editie van het Salariskompas. Maar dat is natuurlijk een breed gemiddelde waar erg uiteenlopende zorgfuncties onder vallen: van zorgkundige tot apotheker.
Verpleegkundigen, nog steeds een knelpuntberoep, scoren qua loon bijvoorbeeld best goed in internationale vergelijkingen. Uit cijfers van de Organisatie voor Economische Samenwerking en Ontwikkeling blijkt dat Belgische verpleegkundigen qua loon en koopkracht op de tweede plaats in Europa staan, na Luxemburg.
Wanneer hun loon wordt vergeleken met het gemiddelde loon binnen België, staat ons land zelfs helemaal bovenaan. Een verpleegkundige verdient gemiddeld 1,6 keer het nationale gemiddelde, terwijl het Europese gemiddelde op 1,2 ligt.
Lees ook: Hoeveel verdienen verpleegkundigen?
De 20 meest gevraagde zorgfuncties
| Functie | Aandeel | |
|---|---|---|
| 1. | Verpleegkunde | 27,5% |
| 2. | Verzorgende / zorgkundige | 20,3% |
| 3. | Administratie & ondersteunende dienst | 7,9% |
| 4. | Klinisch psycholoog / psychotherapeut | 7,2% |
| 5. | Kinesitherapeut | 4,4% |
| 6. | Apotheek | 3,1% |
| 7. | Ergotherapeut | 3,1% |
| 8. | Tandartsassistent | 2,7% |
| 9. | Apotheekassistent | 2,7% |
| 10. | Logopedist | 2,3% |
| 11. | Kapper | 2,2% |
| 12. | Diëtist | 2,0% |
| 13. | Optiek & akoestiek | 2,0% |
| 14. | Labotechnicus en medisch research | 2,0% |
| 15. | Arts | 1,9% |
| 16. | Dierenarts | 1,9% |
| 17. | Schoonheidsspecialist | 1,7% |
| 18. | Niet-conventionele geneeskunde | 1,3% |
| 19. | Uitvaart | 0,8% |
| 20. | Medische beeldvorming | 0,7% |
Extra: De 25 meest gezochte jobs in de zorg
(William Visterin) - Bron: Jobat 2024-2025, aandeel van gepubliceerde vacatures binnen de totale zorgfuncties op Jobat.be