Buiten werken is zalig bij mooi weer. Maar een hele dag onbeschermd in de zon doorbrengen? Dat kan een beetje te veel zijn van het goede. Zonnestralen die een hele dag vrij spel hebben op je hoofd en nek kunnen je systeem danig in de war brengen. Je lichaam kan gaan oververhitten. Tijdens de middag – tussen 12 en 15 uur – is de uv-straling het hevigst. Alle werknemers die dan veel buiten werken behoren tot de risicogroep.

Huidkanker door blootstelling aan zon

Is je huid herhaaldelijk verbrand, dan treedt er onomkeerbare permanente schade op. Er ontstaan diepe groeven die je er enkele jaartjes ouder doen uitzien. Je huid gaat uiteindelijk ook lelijke pigmentvlekken vertonen, die licht of donker kunnen kleuren. En die op termijn een nog groter risico inhouden ...

Ongeveer 90% van de niet-melanoom huidkankers is direct toe te wijzen aan een te frequente blootstelling aan UV-licht. Dat meldt huidkanker.be. Ongeveer 90% van de huidschade die men oploopt naarmate men ouder wordt, is te wijten aan te veel zonblootstelling.

Erkend als beroepsziekte

Wist je dat huidkanker geregistreerd staat als een beroepsziekte? Dat betekent dat werkgevers wettelijk verplicht zijn om een risico-inventarisatie en -evaluatie (RIE) te laten uitvoeren van de (zonne)risico’s tijdens je beroepswerkzaamheden. En dat ze verplicht de nodige persoonlijke beschermingsmiddelen (pbm’s) met duidelijke gebruiksinstructies ter beschikking moeten stellen.

Hoe bescherm je je huid tegen de zon?

Je huid beschermen tegen de zon? Het is niet iets wat je alleen doet op vakantie. Ook tijdens je dagelijkse activiteiten verminder je best de kans op blootstelling aan schadelijke uv-stralen. Hoog tijd dus om van een goede zonnebescherming een dagelijks onderdeel van je werkdag te maken.

15 tips: 

1. Probeer je werkzaamheden zo te plannen dat ze niet voortdurend in de volle zon moeten gebeuren. Lukt dat niet, maak dan gebruik van een zonnescherm of parasol en/of werk in de schaduw. Let daarbij ook op indirecte straling als gevolg van reflectie.
2. Doe besprekingen over buitenwerkzaamheden in de schaduw.
3. Bescherm je hoofd met een hoed of pet en je ogen met een uv-absorberende zonnebril. Wist je dat er speciale uv-beschermende kleding bestaat? Er zijn zelfs voor het zomerse buitenwerk speciale veiligheidspetten die je hoofd beschermen tegen vallend materiaal en de zon.
4. Werk in een overall of lange broek en een shirt met lange mouwen, zeker gedurende de periode van de middagzon.
5. Neem je middagpauze in de schaduw, niet in de volle zon.
6. De eerste symptomen van een te veel aan zon zijn misselijkheid, duizeligheid en/of hoofdpijn. Dan is het zaak zo snel mogelijk naar binnen te gaan en voldoende water te drinken. Maak je zelfs koorts, dan raadpleeg je best zo snel mogelijk een dokter.
7. Begint je huid rood te kleuren? Ga dan als de bliksem uit de zon. Want die roodheid is een waarschuwing dat je huid te veel uv-stralen te verwerken kreeg. Je lichaam start automatisch een verdedigingsmechanisme dat alle beschadigde huidcellen zo snel mogelijk verwijdert. Gevolg? Hele stukken huid die je zomaar van je lichaam kan trekken.
8. Vraag aan je werkgever aangepaste dranken als het te warm wordt.
9. Draag de beschermingsmiddelen op een juiste manier en onderhoud ze goed.
10. Smeer je huid regelmatig in met een zonnebrandmiddel met een voldoende hoge beschermingsfactor voor het eigen huidtype.
11. Herhaal je smeerbeurt regelmatig, minstens om de 2 uur en vaker nog als je zweet of in de wind werkt. Smeer ook bij bewolking: de schadelijke uv-stralen blijven aanwezig!
12. Onderzoek de veelvuldig aan zonlicht blootgestelde huid regelmatig op ongewone veranderingen of onregelmatigheden. Raadpleeg bij twijfel een huidarts.
13. Werk kortere periodes na elkaar. Houd dus vaker pauze en langer pauze, het liefst in een gekoelde ruimte.
14. Drink voldoende. Zorg dat je genoeg water meeneemt naar je werkplek. Je kan een koelbox met koelelementen gebruiken om je frisdranken heel de dag koel te houden.
15. Is het te laat? Herstel is dan je prioriteit. Neem een koud bad om je lichaam te verkoelen. Dep je huid droog in plaats van te wrijven. En smeer royaal een goede aftersun crème!

Wat zegt de wet hierover?

Als het echt warm is, is het buiten soms niet te harden. Mag je dan werk weigeren? In de wet staat geen maximale temperatuur waarbij buiten gewerkt mag worden. Dat komt omdat ook factoren als de luchtvochtigheid en de wind een rol spelen bij hoe warm het buiten aanvoelt. Wel moet een werkgever er voor zorgen dat werknemers geen gezondheidsschade oplopen door te hoge temperaturen op de werkplek. Indien het klimaat toch gevaar oplevert, moet de werkgever ‘persoonlijke beschermingsmiddelen’ verstrekken.

Pas vanaf temperaturen hoger dan 40 graden Celsius is er echt sprake van ernstig risico voor de gezondheid. Warmte-uitslag, hittekrampen of een hitteberoerte kunnen zich dan voordoen.

Daarnaast levert aanhoudende hitte veiligheidsrisico’s op door afnemende concentratie, wat vooral voor chauffeurs, machinisten en beveiligingsfunctionarissen gevaarlijk kan zijn. Ook onder de 40 graden Celsius kan hitte nog steeds gevaarlijk zijn, vooral bij arbeid in de volle zon.

(mr) – Bronnen: www.asap.be, Mensura en Manutan