Deze baas jaagt zijn medewerkers weg

People join companies, but leave bosses. Zo klinkt het al jaren in de HR-wereld. Alleen is de ene baas natuurlijk de andere niet. En nee: het is niet de autoritaire micromanager die zijn medewerkers het vaakst doet vertrekken.

We halen de bevindingen uit een recent onderzoek van KU Leuven en HR-dienstverlener Securex. Daaruit blijkt dat 12,3% van de Belgische werknemers op korte termijn van werkgever wil veranderen. In 2021 ging het nog om 6,83% . Het gaat dus om een verdubbeling op amper vier jaar tijd.

1. De passieve leidinggevende

Vooral de stijl van leidinggeven blijkt een cruciale rol te spelen in het aanwakkeren of net temperen van die vertrekintentie. Werknemers die werken onder passieve of besluiteloze leidinggevenden, ook wel ‘laissez-faire’-leiders genoemd, denken het vaakst aan opstappen. Bij die groep ligt de uitstapintentie op 17,3% – fors hoger dan het gemiddelde.

Volgens professor Anja Van den Broeck (KU Leuven) zijn die leiders afwachtend, gaan ze conflicten uit de weg of zijn ze simpelweg moeilijk bereikbaar omdat ze te druk bezig zijn met andere zaken. “Maar dat is moeilijk voor werknemers: zij blijven met vragen zitten of ergeren er zich aan dat problemen niet worden aangepakt.”

Lees ook: Leidinggevenden missen al te vaak die ene vaardigheid

2. De micromanager

Controlerende of micromanagende bazen hebben al langer een kwalijke reputatie. Toch blijkt hun impact op de verloopintentie minder groot dan gedacht. Bij medewerkers met een controlerende baas ligt de uitstapintentie op 12,2% , dus rond het algemene gemiddelde. Die leiders hebben dan wel een negatieve invloed op het welzijn van werknemers, ze jagen hen niet per se sneller weg.

Volgens Stephanie Heurterre, Senior HR Consultant bij Securex, heeft dat een reden: “Medewerkers met een controlerende leidinggevende voelen zich minder competent en schatten hun kansen op de arbeidsmarkt mogelijk lager in. Daardoor denken ze minder snel aan vertrekken.”

Wat is een toxische baas? En wat is dan een goede baas?

3. De ondersteunende leider

De laagste verloopintentie treffen we aan bij leiders die autonomie ondersteunen en een duidelijke structuur bieden. Bij hen ligt de uitstapintentie respectievelijk op 9% en 8,8%. Maar net die ondersteunende stijl komt steeds minder voor, blijkt uit het onderzoek.

Tussen 2021 en 2024 is die stijl gedaald, terwijl passief en controlerend leiderschap juist zijn toegenomen. De stijl van leidinggeven evolueerde dus naar meer ‘verloopbevorderend’. Vrij vertaald: ze zet steeds meer aan om medewerkers weg te jagen.

Let op: ’accidental managers’ komen steeds vaker voor

Ook deze elementen spelen mee

Niet alleen de leiderschapsstijl is bepalend voor het vertrek van werknemers. Ook het type contract, de functiecategorie en vooral de anciënniteit spelen een rol. Werknemers met een contract van bepaalde duur zijn het meest geneigd om hun werkgever te verlaten: bijna 30% denkt eraan om op korte termijn op te stappen, tegenover 10,9% bij vaste contracten.

Ook bedienden (17,9%) overwegen vaker een vertrek dan arbeiders (10,1%). En hoe langer iemand ergens werkt, hoe kleiner de kans op vertrek. Bij werknemers met minder dan een jaar anciënniteit ligt de uitstapintentie op 23,5%, tegenover slechts 3,4% bij mensen met 21 jaar of meer dienst.

In elk geval: door de aanhoudende war for talent blijkt goed leiderschap cruciaal te zijn. “In een tijd waarin elke medewerker telt, kunnen organisaties zich geen passief leiderschap veroorloven,” vindt Stephanie Heurterre. “Leiders die autonomie ondersteunen en structuur bieden, zorgen niet alleen voor behoud van medewerkers, maar ook voor betere prestaties en minder burn-out. Omdat medewerkers op die manier een duidelijkere richting en meer stabiliteit krijgen.”