“Ik ken een voormalige installateur van centrale verwarmingen die nu als piloot werkt.” (William Khalil, verbonden aan de Brusselse pilotenschool)

Slechts 18 moet je zijn (en in het bezit van een diploma middelbaar onderwijs) om aan een opleiding tot lijnpiloot te mogen beginnen. “Je mag trouwens uit eender welke richting komen om aan het toegangsexamen deel te nemen”, zegt William Khalil (33) van CAE, het vroegere Sabena Flight Academy, en zelf piloot. “Natuurlijk zijn er veel mensen uit wiskunde-wetenschappen, maar evengoed uit TSO of zelfs BSO. Ik ken bijvoorbeeld een voormalige installateur van centrale verwarmingen die nu als piloot werkt.”

Fysica

Vaak gaat het om twee types mensen, stelt Khalil vast. “Er zijn er veel die er al sinds kind af aan van droomden om piloot te worden. Maar je hebt ook heel wat kandidaten die pas na een paar jaar werkervaring hun carrière helemaal omgooien. Zo was ik ook: ik heb eerst een paar jaar in sales en marketing gewerkt, vooraleer ik aan m’n opleiding begon.”

Tijdens het toegangsexamen word je als kandidaat onder meer getest op fysica, Engels, wiskunde, oog-handcoördinatie, je geheugen en je persoonlijkheid, inclusief een interview met een psycholoog. “Nog meer dan tijdens je middelbare opleiding is vooral je motivatie van belang”, zegt Khalil. “Snel kunnen hoofdrekenen is zeker meegenomen, maar het aandeel wiskunde wordt door veel mensen overschat. Het is zeker niet zo dat wij in de cockpit voortdurend cartesiaanse vergelijkingen zitten op te lossen.”

Fysica is wel belangrijk. “Maar dan vooral aerodynamica. Daarnaast ga je bijvoorbeeld veel les krijgen over navigatie en radiocommunicatie. En qua soft skills moet een piloot absoluut sociaal en communicatief zijn. Je zit bijna elke dag met een andere copiloot en crew in het vliegtuig, dus met mensen overweg kunnen is zeker belangrijk.”

Bril geen probleem

Ook wat de medische proeven betreft, doen er heel wat mythes de ronde. Khalil: “Een goede algemene gezondheid volstaat om als piloot aan de slag te gaan. Je mag bijvoorbeeld ook een bril dragen. Ik kan het weten, ik draag er zelf een (lacht).”

Daarnaast moet je als piloot bereid zijn om constant bij te studeren. Om de zes maanden moet je je vergunning vernieuwen, en daar is ook een examen aan verbonden. “De kans dat er in een vliegtuig iets fout gaat is bijzonder klein, maar dat maakt wel dat bijvoorbeeld de noodprocedures regelmatig opgefrist moeten worden. Op het moment dat je ze toch eens nodig hebt, moet die kennis paraat in je hoofd zitten.”

De duur van de opleiding bij CAE is ongeveer 20 maanden, waarvan een deel in de Verenigde Staten gegeven wordt. “Dat heeft een puur praktische reden”, legt Khalil uit. “In Arizona is het vaker goed vliegweer dan in België. Je krijgt theorie- en praktijkvakken en die volgen een logische opbouw: je start op een eenmotorig vliegtuig, dan een tweemotorig toestel en zo ga je door naar een straalvliegtuig.”

100.000 euro

Een mythe over de pilotenopleidingen die wel klopt, is dat ze duur zijn. “Reken op 100.000 euro”, rekent Khalil voor. “Tja, vliegtuigen laten draaien en met simulators werken is nu eenmaal kostelijk. Het voordeel is wel dat er in de sector een zeer grote werkzekerheid is: momenteel is er absoluut een tekort aan piloten. Bij ons bedraagt het aanwervingspercentage nu zo’n 96%. Wie de opleiding afmaakt, komt dus bijna gegarandeerd in een cockpit terecht.”

Tegenover die fikse investering staat overigens ook een behoorlijk loon. “Een beginnend piloot verdient in België tussen de 2.500 en 4.000 euro. Voor een jonge twintiger is dat zeker comfortabel, en voldoende om bijvoorbeeld een lening af te betalen om je studies te bekostigen. Wil je echt het grote geld verdienen, dan moet je naar Azië of het Midden-Oosten trekken. Europese piloten zijn daar trouwens zeer gewild. Daar mag je de salarissen gerust nog eens maal drie doen.”

(fp)