Twee jaar geleden zette Kela, een sociale verzekeringsinstelling in Finland, in samenwerking met het Finse instituut voor Economisch onderzoek een experiment op poten rond het basisinkomen. Tweeduizend werklozen kregen maandelijks 560 euro. De som geld werd niet belast en was ook niet afhankelijk van andere inkomsten.

Om concrete conclusies te trekken, is het nog wat te vroeg. Het experiment was geen nationaal onderzoek, dus het is moeilijk te zeggen wat de impact zou zijn als élke inwoner van Finland een basisinkomen zou krijgen. Maar één ding is zeker: het onderzoek – dat een jaar duurde – heeft helemaal geen impact gehad op de werkgelegenheid.

Welzijn

De mensen die een basisinkomen kregen, waren gemiddeld 49,64 dagen aan het werk. Dat is maar een fractie meer dan de controlegroep die maandelijks géén vaste som kreeg. Daarnaast bleek in de groep met een basisinkomen 43,70 % inkomsten te hebben als zelfstandige ondernemer, terwijl dat het in de controlegroep gaat om zo’n 42,85 %. Maar de controlegroep had wel een inkomen van gemiddeld 4.251 euro, bij de groep met het basisinkomen was dat net iets minder: 4.230 euro.

Verrassend is wel dat het basisinkomen een positief effect heeft op het welzijn. 55 % van de mensen uit de groep met een basisinkomen gaf aan gezond te zijn, en slechts 17 % gaf aan last te hebben van stress. De controlegroep deed het slechter. Slechts 46 % gaf aan in een goede gezondheidstoestand te verkeren, en 25 % gaf aan last te hebben van stress. Bovendien bleken de mensen in de controlegroep vaker aan een concentratiestoornis te lijden.

Toekomstmuziek

Nog een verschil: de mensen met een basisinkomen hadden meer vertrouwen om werk te vinden, en ze hadden het gevoel dat er minder bureaucratie is bij het claimen van uitkeringen voor sociale zekerheid. Een jobaanbieding accepteren of een bedrijf op poten zetten, is volgens die groep ook makkelijker wanneer je een basisinkomen krijgt.

Eén ding is zeker: hoewel het basisinkomen de mensen niet echt aanzet om te werken, heeft het wel een positief effect op het welbevinden. In Finland zijn ze er alvast over aan het nadenken om nieuwe sociale experimenten op te starten, zoals de introductie van een negatieve inkomstenbelasting.

(dt/em) - Bron: Express