Samenwerken maakt je lui

De focus op teamwork die vandaag heerst op de arbeidsmarkt kan misleidend zijn. Het is immers nooit overtuigend aangetoond dat het werken in team de algemene productiviteit ten goede komt. Soms blijkt het tegendeel zelfs waar: teamwork kan werknemers demotiveren en hen minder geneigd maken om goed te presteren.

Ringelmann-effect

Dat is geen nieuwe ontdekking. In 1882 onderzocht de Franse landbouwingenieur Maximilian Ringelmann de werkefficiëntie van paarden, ossen, machines én mensen. Wat bleek? Wanneer mannen in groep moeten touwtrekken, dan trekken ze minder hard dan wanneer ze er alleen voor staan. Teamwork kostte zelfs bijna een vierde van de prestatiecapaciteit.

Dit fenomeen staat bekend als het Ringelmann-effect. Lange tijd was echter onduidelijk of demotivatie aan de basis lag van de dalende teamprestaties of logistieke problemen de schuldigen waren. Touwtrekken in groep is op logistiek vlak namelijk moeilijker dan wanneer je dit alleen doet, iedereen moet immers zijn perfecte positie vinden om de taak te kunnen uitvoeren.

Anonimiteit van de groep

In 1974 herhaalde de Amerikaanse psycholoog Harry Ingham het experiment van Ringelmann. Met één verschil: de mannen werden ditmaal geblinddoekt, en werden verteld dat ze de ene keer in groep moesten touwtrekken en de andere keer alleen. In het echt bleek echter dat ze tweemaal alleen moesten trekken.

Ook nu deden participanten, die dachten dat ze in groep moesten touwtrekken maar dit eigenlijk alleen deden, minder moeite. Dit was hét bewijs dat mensen minder moeite doen wanneer ze in groep moeten presteren, vooral wanneer ze zich achter de anonimiteit van de groep kunnen verbergen.

Sociale luiheid

Sociologen hebben voor dit fenomeen zelfs een term bedacht: 'sociale luiheid'. "Sociale luiheid duikt vaak op bij routinejobs", aldus Christian Setzwein van Setzwein IT Management, een bedrijf gespecialiseerd in project- en interim management. "Het individu voelt zich beschermd door de groep en voelt zich niet persoonlijk verantwoordelijk."

Sociale luiheid is vooral sterk wanneer iemand zijn rol niet helemaal of zelfs helemaal niet zichtbaar is in de groep. "In groep doet een individu alleen extra moeite wanneer de te behalen resultaten ook van belang zijn voor hen."

Individuele inspanningen

Managers moeten bijgevolg ieders rol in de groep verduidelijken. "Als je goede groepsresultaten wil bereiken, moeten leidinggevenden aan hun teamleden laten weten welke verantwoordelijkheid ze hebben voor het eindresultaat", aldus Setzwein.

"Individuele inspanningen, vooral als ze erg creatief of moeilijk zijn, moeten bijgevolg worden erkend." Teamleaders moeten duidelijke persoonlijke doelen afspreken met hun teamleden, zonder dat ze hierdoor een sfeer van competitie creëren.

(nm) – Bron: Express.be & Worldcrunch.com