Waarom loon steeds belangrijker wordt

"De jongere generatie werknemers is veeleisender, en verwacht hogere en meer op maat gemaakte verloning. Tegelijk verwachten ze ook een niet-financiële beloning." (Jenny Merry, hr- en consultancydienstverlener Aon Hewitt)

De manier hoe Europese werknemers hun werk beleefden verbeterde verbazingwekkend genoeg in 2012. Het werknemersengagement steeg vorig jaar tot 57%. Dat is 5% meer dan in 2011.

Babyboomers tonen met 65% het meeste engagement, gevolgd door de generatie X (58%) en de Millennials (55%). Dat blijkt uit een studie bij 2.500 organisaties, goed voor 3,8 miljoen werknemers, uitgevoerd door Aon Hewitt, een internationale hr- en consultancydienstverlener.

Werknemersengagement is niet iets vrijblijvend. “Dit onderzoek toont aan dat organisaties met hogere engagementcijfers in tijden van economische crisis hogere groeicijfers optekenen in de jaren die volgen. We verwachten dat organisaties die nu actief werken op het werknemersengagement, in de toekomst meer kans hebben om te groeien”, aldus Jenny Merry van Aon Hewitt.

Enkel in Europa werknemers meer tevreden

De stijging in werknemersengagement in Europa is best wel verbazingwekkend. In Latijns-Amerika steeg het slechts met 3% en in Noord-Amerika daalde het naar de laagste score sinds 2008. In Azië bleef het stabiel op het niveau van 2011.

De 5 belangrijkste pijlers van werknemersengagement zijn in volgorde van belangrijkheid: carrièrekansen, reputatie van de organisatie, verloning, werkprocessen en innovatie.

Al deze 5 onderdelen verbeterden in 2012, wat voor een groot stuk de globale stijging van het werknemersengagement in Europa verklaart. Voor het vijfde jaar op rij waren carrièrekansen het meest doorslaggevend voor het werknemersengagement. Maar minder dan de helft (47%) denkt dat hij goede carrièrevooruitzichten heeft.

Tot een gelijkaardige conclusie kwam trouwens een onderzoek van de Vlerick Business School bij 4.877 werknemers in België en Nederland. De niet-financiële beloning – en dan vooral de uitdaging op het werk en de reputatie van de werkgever – speelt een belangrijkere rol op het engagement van de werknemers dan het salaris en de voordelen.

Loon wint aan belang

De invloed van het loon op het werknemersengagement steeg de laatste 2 jaar daarentegen wel, zo blijkt uit de studie van Aon Hewitt. Het salaris is een belangrijke graadmeter voor werknemers in Europa, het staat nu op de derde plaats. Ook perceptie van het loon verbeterde relatief gezien (+2%).

Jenny Merry: “Het is niet verwonderlijk dat loon belangrijker is geworden voor engagement. De levensstandaard verminderde voor heel wat mensen, waardoor steeds meer werknemers moeten bezig zijn met het managen van hun budget.”

“De jongere generatie werknemers is veeleisender, en verwacht hogere en meer op maat gemaakte verloning. Tegelijk verwachten ze ook een niet-financiële beloning. Eén groep werknemers heeft zeer verschillende noden en voorkeuren qua betaling en voordelen, maar bedrijven begrijpen deze noden vaak niet. Dikwijls omdat ze het gewoonweg niet vragen aan hun werknemers.”

Minder tevreden over loon. Door daling bedrijfswagens?

Het Vlerick onderzoek peilde naar de evolutie in beloningstevredenheid tussen 2008 en 2012. Op dat vlak zien we een status quo of lichte vooruitgang, behalve voor wat de werknemersvoordelen betreft. “Daar is de tevredenheid in belangrijke mate gedaald. Dat kan te maken hebben met het terugschroeven van de car policies. Maar met de tevredenheid met het loonniveau valt het nog best mee”, vertelt Xavier Baeten, professor Management Practice bij Vlerick.

Op het vlak van de financiële beloning zijn de belangrijkste pijnpunten: de manier waarop de stijgingen in het salaris worden bepaald en hoe het bedrijf loonbeslissingen neemt. Daarenboven hebben bedrijven blijkbaar niet de gewoonte om werknemers ook te betrekken of te raadplegen bij het beloningsbeleid, en heeft de werknemer niet het gevoel dat hij zijn grieven kan uiten als hij niet akkoord gaat met bepaalde loonbeslissingen. Op het vlak van de werknemersvoordelen zijn er nog heel wat mogelijkheden om het pakket beter af te stemmen op de noden van de werknemers.

Verloning op maat gewenst

Xavier Baeten: “Er is dus een duidelijk draagvlak voor de verdere verspreiding van zogenaamde cafetariaplannen waarbij werknemers de mogelijkheid krijgen om keuzes te maken in het voordelenpakket. Daarnaast blijken de werknemers vooral ontevreden met de processen die ten grondslag liggen aan het beloningsbeleid.”

Markant is ook dat de gepercipieerde rechtvaardigheid van het beloningsbeleid en de procedures even belangrijk zijn dan de hoogte van de verloning.

“Onze resultaten geven verder voeding aan het nadenken over het zogenaamde beloningsgebouw van de toekomst. Dit is broodnodig als gevolg van een aantal contextfactoren, zoals de vergrijzing en het onzekere economisch klimaat. Maar ook om de beloning beter af te stemmen op de behoeften van de werknemer. Zo is die vragende partij naar meer variabiliseren, wat meteen ook druk wegneemt van het vast salaris. En ook meer keuzemogelijkheden in het voordelenpakket is een duidelijke wens, wat de bedrijven kan toelaten om toch nog een mooi menu aan te bieden binnen de heersende budgettaire beperkingen. Werknemers zijn bovendien vragende partij om het salaris (en de bonus) te linken aan de individuele prestaties. Anciënniteit en index bengelen daarentegen onderaan”, besluit Xavier Baeten van de Vlerick Business School.

(mr)