Marijke Busselot uit Halle is teamleader en projectleider bij het team ‘Agentschap Wegen & Verkeer’ en ‘stedelijke infrastructuur centrum’ bij Sweco. Dirk Melendez-Calderon werkt er als veiligheidscoördinator en preventieadviseur. Marijke leidt wegenis- en rioleringswerken in goede banen voor tal van gemeenten en rioolbeheerders in Vlaams-Brabant. Dirk zal je vaker aantreffen op industriële sites. Twee verschillende omgevingen, maar met evenveel aandacht voor veiligheid.

Top of mind

“Op elk teamoverleg staat het thema veiligheid op de agenda”, steekt Marijke van wal. “We houden regelmatig sit-ins of ‘lessons learned’, over de preventie van potentiële incidenten bijvoorbeeld. Voor de werfvergaderingen is de lay-out van vergaderverslagen zo ontworpen dat veiligheid er altijd prominent op vermeld staat. Dan bespreken we de veiligheid vanuit onze eigen visie en overlopen we het verslag van de veiligheidscoördinator. Op die manier groeit het bewustzijn en de gewaarwording voor alle mogelijke risico’s.”

Een voorbeeld? “Betreed ik een werf die er niet zo proper bij ligt en waar het struikelgevaar om de hoek loert, dan raap ik zelf de rommel voor mijn voeten op.”

Stop, denk, doe

Om op de werf te geraken, laveren alle betrokken medewerkers zich uiteraard door het drukke verkeer. Het veiligheidsbewustzijn begint dus al wanneer je thuis vertrekt. Dirk Melendez-Calderon adviseert de klant in diens verantwoordelijkheid om een werf te laten stilleggen. De rapporten van Dirk zijn van levensbelang voor een goede samenwerking tussen de arbeiders. “Ik focus sterk op de LMRA, de Last Minute Risico Analyse”, zegt Dirk. “Doe elke dag een laatste check alvorens je het werk aanvat. Twijfel je? Stop dan. Als je er geen goed gevoel bij hebt, heb je altijd het recht om de werkzaamheden te staken”, is zijn advies.

Marijke maakt op de werf telkens oogcontact met de kraanbestuurder en springt uiteraard niet zomaar in een put. Af en toe moet ze arbeiders wijzen op een onveilige werksituatie. “Dat is niet altijd evident, als jonge vrouw tussen die bonkige mannen”, glimlacht ze. “Maar het is mijn verantwoordelijkheid om alle anomalieën te signaleren. Zoals wanneer een aannemer een sleuvenbak vergeet te plaatsen bij snelle graafwerken om een rioolbuis te plaatsen. Veiligheid primeert, hoewel een helm in hun ogen bijvoorbeeld niet handig is bij sommige handelingen.”

Innovatie

Om veilig te werken, beschikt iedereen op de werf uiteraard over de klassieke persoonlijke beschermingsmiddelen (PBM’s), zoals helm, bril, fluovest, gehoorbescherming, veiligheidsschoenen en laarzen. Maar wist je dat kranen ook uitgerust zijn met intelligente alarmsystemen? Technologie wordt alsmaar belangrijker. “Onze ontwerpers tekenen tegenwoordig meer en meer in 3D. Zo merk je bijvoorbeeld beter dat de damwanden in de grond interfereren met de ondergrondse hoogspanningsleiding die daar in de buurt ligt”, vertelt Marijke.

Het gevaar zit soms in een klein hoekje. Al aan deze 5 risico’s gedacht?

1. Vallen

Struikelen, scherpe voorwerpen, uitglijden en verstrengelde voeten veroorzaken de meeste lichamelijke letsels. Gelukkig zijn deze ongevallen meestal minder ernstig.

2. Verticale grond

Bij het graven van een sleuf kan de verticale grond elk moment invallen. Zelfs bij een relatief ondiepe put levert dat heel gevaarlijke situaties op.

3. Water

Zware regenval vijf kilometer verderop, een lokaal onweer of de lozing van een zwembad kan leiden tot een waterverplaatsing met een gigantisch debiet. Wanneer je dan werken uitvoert aan de riolering, zie je het gevaar niet aankomen.

4. Gassen

Deze kunnen ontstaan als gevolg van rottende bladeren op een afgesloten plaats en leiden uitzonderlijk tot arbeiders die zich onwel voelen. Een gasdetectietoestel gebruiken is aangewezen.

5. Statische elektriciteit

Op een koude ochtend wrijft iedereen zich wel eens in de handen, niet? Die wrijving in combinatie met het vastnemen van een metalen voorwerp veroorzaakt een kleine schok. Dat kan leiden tot reëel explosiegevaar.

(gv) 

Veiligheidscoördinator Dirk ziet remote control technology zijn intrede doen. Zo dienen arbeiders zich niet meer altijd ter plaatse te begeven en is er geen risico van blootstelling aan gevaar. “Collega’s gebruiken bijvoorbeeld een dieptecamera bij rioleringswerken, doen de controle op afstand bij het hijsen van zware materialen en blijven ver van contact met chemische stoffen”, legt hij uit. Wie weet helpt technologie zo elk arbeidsongeval de wereld uit, al blijft engineering natuurlijk mensenwerk. 18 juli 2016