Module 1: Cybersecurity onder NIS2: een (r)evolutie
Docent: Meester Maarten Verhaghe
- EU Cyberstrategie
- Historiek en de weg vooruit: NIS1, AVG, NIS2,
- Doelstelling: het waarom?
- Actueel juridisch kader
- E-commerce richtlijn
- DSA en DMA:
- E-Privacyrichtlijn: cookies
- eIDAS verordening ifv meldplicht:
- gekwalificeerde handtekening: meldplicht
- trust services, certificaten,
- Cyberveiligheidsrecht
- AVG
- NIS 1
- Cybersecurity verordening
- Juridisch kader 2.0
- NIS 2 (toepassingsgebied – verplichtingen – handhaving – sancties)
- Combinatie met AVG en Cybersecurity verordening
- EU Cyberresilience verordening
- Gevolgen van een incident / datalek
- Burgerlijke partijstelling
- Meldplicht
- Aansprakelijkheid (wettelijk – administratief – contractueel)
- Werkloosheid
- Cybersecurity verzekeringen
Module 2: Cybersecurity onder NIS2: Praktische aanpak
Docent: Pascal D'Eer
- Context
- Stappenplan voor aanpak dmv (deel-)oplossingen
- Werken naar praktische, beknopte voorbeelden bij elk onderdeel
- Hoe kan je bepalen of je al dan niet onder NIS2 valt?
- NIS2 is een tussenstap op weg naar NIS 3…
- Rollen, verantwoordelijkheden en functies,
- NIS2 kan overkomen als ‘een noodzakelijk kwaad dat je moet realiseren’. Wat wordt er echt opgelegd, hoe kan ik dat dan effectief bereiken?
- De rol van de manager/CEO, van de DPO, van de IT-manager binnen deze context, met verantwoordelijkheden
- Algemene rollen/taken van CCB
- Hoe en waarom een certificaat behalen?
- Cybersecurity: Visie en strategie
- Beschikbaarheid van bepaalde cybersecurity frameworks en hun nut
- Belgische aanpak dmv cybersecurity fundamentals toolkit (CCB)
- Opbouw rond 4 pijlers, maakt het meer inzichtelijk
- Visie en strategie, waarom?
- Noodzaak en aanpak van een "governance aanpak"
- Praktische vertaling van (deel van de) NIS2-richtlijn
- Toelichting en indeling van deze opleiding
- Realisatie van Governance in de praktijk
- Nut van een risicoanalyse (Heatmap)
- Security Operations Center (SOC) en Incident Response Plan (IRP)
- Waarom incidentenbeheer noodzakelijk is, melden van incidenten (wettelijk verplichtingen)
- Wat is bijvoorbeeld een SOC?
- CSIRT of CERT, wat is het verschil?
- Meldingsplicht en -tijden volgens NIS2, ook naar andere instanties
- Details omtrent de rol van het CCB
- Enkele praktische voorbeelden ivm incidenten
- Noodzaak van cybersecurity bewustwording: Training specifiek gericht op management,
- De betrokken teams en verschillende betrokken niveaus,
- Hoe awareness opbouwen?
- Nood aan een algemeen verhoogde ‘security awareness’
- Wat met cybersecurity hygiene?
- Enkele voordelen en voorbeelden
- Secure infrastructuur, beveiliging omgeving en minimale vereisten,
- Stappenplan, hoe tot een veilige omgeving komen?
- Enkele specifieke aandachtspunten toegelicht
- Verplichting mbt Business Continuïty Plan (BCP) en Disaster Recovery Plan (DRP)
- Wat is business continuity BCP, en wat met disaster recovery DRP?
- Hoe bouw je dit praktisch op, als deel van het beleid?
- Risk Assessment
- Hoe en waarom dien je de prioriteiten te bepalen mbt risico’s?
- Risicoanalyse en -mitigatie
- Mogelijke acties en resultaten (actie en reactie)
- Nut van een Security Plan (ISMS, information security management system)
- Samenvatting: Werkpunten voor CEO, CIO (alle andere CxO - Functies)
- Belangrijkste aandachtspunten bij implementatie
- Streven naar praktische resultaten (SMART)
- Stapsgewijze aanpak