Kan mijn baas me verplichten vakantie te nemen op welbepaalde momenten?

Je werkgever kan nooit eenzijdig opleggen om vakantie op bepaalde data te nemen. In principe moet steeds een akkoord over de vakantiedata worden gesloten. Dit akkoord kan volgens een wettelijk cascadesysteem collectief of individueel worden gesloten.

Collectieve akkoorden

De paritaire comités hebben als eerste de mogelijkheid om de data van collectieve vakantie voor hun sector te bepalen. Deze beslissingen moeten in gezamenlijk akkoord tussen de vakbonden en de werkgeversfederaties worden genomen. De minister van Sociale Voorzorg moet uiterlijk op 31 december van het jaar voorafgaand aan dat van de vakantie worden ingelicht over deze beslissingen.

Slechts wanneer de vakantiedata niet op sectorniveau zijn bepaald, kan op ondernemingsvlak een akkoord worden gesloten. Een werkgever kan de collectieve vakantieperiode op ondernemingsvlak niet eenzijdig invoeren. De sluitingsperiode moet worden bepaald binnen de ondernemingsraad. Bestaat geen ondernemingsraad, dan kan een regeling worden getroffen tussen de werkgever en de vakbondsafvaardiging.

Is er ook geen vakbondsafvaardiging, dan moet er een akkoord zijn met alle werknemers. Indien op ondernemingsvlak een akkoord bestaat over de collectieve vakantie, moet dit worden vermeld in het arbeidsreglement.

Individueel akkoord

Je werkgever kan je uiteraard verplichten om op de aldus vastgestelde collectieve vakantiedata vakantie te nemen. Hij kan dit collectieve akkoord niet eenzijdig wijzigen. Evenmin kan hij je opleggen op bepaalde momenten vakantie op te nemen als er geen collectief akkoord over de vakantieperiode bestaat. De vakantiedata moeten dan met jouw akkoord worden vastgesteld. Komen jullie niet tot een akkoord, dan kan eventueel de tussenkomst worden gevraagd van de sociale inspectie die toeziet op de naleving van de vakantiereglementering. Bij blijvend meningsgeschil kan desnoods naar de arbeidsrechtbank worden gestapt.

Je werkgever kan je wel vragen om vakantie op te nemen tijdens de periode van collectieve vakantie die vastgelegd is op sectorniveau binnen het paritair comité.

Met dank aan Stijn Demeestere, advocaat bij Lydian.