Is koffie drinken het nieuwe solliciteren?

Het antwoord: een koffie gaan drinken met ervaren mensen uit je favoriete sector of met beslissingsnemers van bedrijven waar je graag zou gaan werken. Let wel: dit is iets helemaal anders dan het klassieke sollicitatiegesprek. Je mag niet verwachten dat je na de koffie een duidelijke ja of nee hebt op je vraag of je zal aangenomen worden.

Hoe helpt een koffie drinken jou verder?

“Een paar koffies gaan drinken kan je veel ellende besparen, zoals investeren in een zware sollicitatieprocedure voor een job die uiteindelijk niets voor jou is. Of veel tijd steken in een sollicitatieproces, terwijl je achteraf het gevoel had dat hun keuze al op voorhand vaststond. Of nog erger: op een plek beginnen om na een paar weken te concluderen dat je het werk al beu bent”, vertelt Silvia Derom. Zij coacht en geeft opleidingen aan zogenaamde ‘creatieve generalisten’. Creatieve wat? Creatieve generalisten zijn veelzijdige werknemers met veel interesses, een grote behoefte aan variatie en een onstilbare leerhonger.

“Maar een koffie gaan drinken, gaat nog verder dan dat. Met elk gesprek dat jij aangaat, verruim je je netwerk. Wie weet zal je nadien door je gesprekspartner zelfs gelinkt worden met een nog interessantere persoon! Het is ook iedere keer een kans om met jouw verhaal naar buiten te komen en dat telkens een beetje scherper te krijgen. Dit kan je dan weer helpen in de gewone sollicitatiegesprekken. Heb je een klik, dan kan een koffie gaan drinken ook een opstap zijn naar meer: misschien kan je een paar dagen meedraaien op de werkvloer, of wie weet krijg je zelfs een job aangeboden! En last but not least, het is de enige manier om die super-toffe-maar-haast-geheime-vacatures op het spoor te komen.”

Wat is een koffie gaan drinken niét?

Een jobinterview

“Je weet zelf nog niet of de professionele activiteit van jouw gesprekspartner een match is voor jou, maar vooral: de tegenpartij mag niet het gevoel krijgen dat je meer verwacht dan gewoon een babbel. Het is een beetje een paradox, maar het is net door het allemaal losjes en vrijblijvend te houden dat je jouw kansen vergroot om door die gesprekken aan een job te komen!” aldus Silvia Derom van creatievegeneralist.be.

Een gesprek waarbij je vooral jezelf hoort praten

“De ster van de dag is de persoon die tegenover jou zit. Jij wil zoveel mogelijk info vergaren, en dat doe je niet door zelf te veel ruimte in te nemen. Bovendien kom je zo te veel in de „ik moet overtuigen” positie. Herleid de focus dus op de ander van zodra je merkt dat je zelf te veel aan het woord bent.”

Een gesprek waarbij jij jezelf moet verkopen of de andere overtuigen

“Het kan niet genoeg worden benadrukt: dit is geen sollicitatie. Jij engageert je tot niets en je gesprekspartner evenmin. Er moet eigenlijk helemaal niets, en dat geeft zuurstof aan het gesprek.”

Wat is het wél?

Een verkennend gesprek om antwoorden te krijgen op jouw vragen. Je kan zo verschillende jobpistes die in jouw hoofd zitten, toetsen aan de realiteit. Je bevraagt een persoon over zijn/haar bezigheden. Je hoeft enkel een gezonde portie nieuwsgierigheid in te zetten.

Naast Silvia Derom is ook Lodi Planting een fervent voorstander van het concept “koffie drinken”. Hij noemt het koffieklets, en zet het in als verkoopsinstrument om klanten binnen te halen. Hij leert freelancers hoe ze hun personal branding kunnen versterken. Via zijn site kan je een koffieklets van 30 minuten met hem boeken.

“Verkennende gesprekken aangaan leidt in vele gevallen tot betere resultaten. Bovendien is het, eenmaal je het in de vingers krijgt, nog leuk en verrijkend om te doen ook”, zegt Silvia Derom. Of anders gezegd via een quote van Elizabeth Gilbert: “Instead of that anxiety about chasing a passion that you are not even feeling, do something that’s a lot simpler, just follow your curiosity.”

Hoe nodig je iemand uit?

Vermijd: "Ik ben op zoek naar een job", of: "Ik wil een interview".

Wat dan wel? „Ik ben heel benieuwd naar jouw verhaal” of „Ik verken momenteel een aantal pistes en wil graag meer horen over ...” geeft meer kans op succes én schept meteen duidelijkheid over wat de focus is van het gesprek.

Nog een tip: laat je introduceren door iemand, of laat de naam vallen van een gemeenschappelijke kennis die jou doorverwees.”

Waarom is er een grote kans dat mensen hier "ja" op gaan zeggen? 

"Om te beginnen, jullie hebben blijkbaar een gemeenschappelijke interesse. Dat schept een band. Maar los daarvan, vinden mensen het meestal ook gewoon heerlijk om te praten over iets dat hen boeit.”

Wie spreek je het best aan?

“Benader het liefst geen starters. Ze zijn zelf nog te veel zoekende en meestal in die fase ook nog laaiend enthousiast. Aan de andere kant, let ook op voor „ouwe rotten”, tenzij ze nog voldoening halen uit hun job. Ga voor een grote verscheidenheid aan mensen, want elk verhaal is natuurlijk subjectief.”

Welke vragen kan je stellen?

Mocht je verlegen zitten om vragen geeft Silvia Derom graag wat inspiratie:

• Hoe ben je ertoe gekomen te doen wat je nu doet?
• Hoe heb je dat bereikt, wat was jouw weg ernaar toe?
• Hoe ziet een doorsnee dag eruit bij jou?
• Wat vind je leuk aan de job, wat niet?

Idealiter heb je ook zicht op wat het precies is dat jou energie geeft in een job, m.a.w.: jouw talenten. Kennis van jouw gebruiksaanwijzing kan leiden tot slimme, gerichte vragen. Iemand die veel nood heeft aan variatie kan bv. vragen stellen over hoeveel routineuze taken er bij de job horen.

Hoe doe je het in stijl?

Zorg ervoor dat je een aangename herinnering wordt. Een beetje decorum kan hier dus geen kwaad. Een paar tips:

• Vergeet niet te bedanken na het gesprek.
• Als jouw budget het toelaat, wees dan niet gierig en trakteer!
• Maak het de andere makkelijk en laat hem/haar een locatie en tijdstip kiezen.
• Stuur kort na het gesprek nog een berichtje (eventueel via een LinkedIn-connectieverzoek) waarbij je nog eens verwoord wat je aan het gesprek hebt gehad. Het is ook het ideale moment om een wederdienst te doen, door bv. bepaalde info door te sturen waar hij/zij iets mee kan.

Hoe zorg je ervoor dat je het minder eng vindt om te doen?

Niet iedereen vindt het evident om mensen aan te spreken voor een babbel. Misschien ga je ervan uit dat je zelf jouw vraagstukken moet oplossen en er niemand mee moet ‘storen’. Laat me jou dan één vraag stellen: hoe zou jij reageren op zo’n verzoek? De kans is groot dat je het best charmant zou vinden. Want natuurlijk help je graag iemand verder. En natuurlijk vind je het flatterend dat iemand meer wil weten over jouw verhaal. Wel, voor het gros van de mensen geldt nét hetzelfde. En als dat nog niet voldoende helpt, weet dan dat oefening kunst baart. Hoe meer je zo’n gesprekken aangaat, hoe meer het als een tweede natuur zal aanvoelen.

Meer weten?

• Enthousiast over deze aanpak? Het boek “Designing your life” is wellicht iets voor jou!
• Ook Roman Krznaric raadt in zijn boek “Werk vinden dat bij je past” aan om gesprekken te voeren met mensen van buiten jouw bestaande netwerk.
• Zo’n gesprekken kunnen de ideale opstap zijn naar proefdraaiprojecten. Een mooi voorbeeld hiervan is Laura Van Bouchout, die in één jaar tijd van 30 verschillende jobs proefde.

Doen in plaats van blijven nadenken

Wil je dit soort van netwerken meteen al in de praktijk zetten? Silvia Derom organiseert op 20/1/2017 een nieuwjaars/netwerk event, maar dan voor en door creatieve generalisten. Je krijgt een hapje, een drankje, maar vooral: je maakt een event mee dat illustreert waar netwerken écht om gaat: oprechte interesse tonen in de ander en kijken waar jij een meerwaarde kan betekenen.

“Als creatieve generalist zijn we bijna verslaafd aan bijleren en kunnen we in zoveel geïnteresseerd zijn. Alleen blijft het soms bij “nadenken over”. Wat kan hier dan bij helpen? Jouw vraag de wereld insturen en je laten helpen door anderen. En dat zal precies de rode draad zijn op 20/1. Zonder dat je daarvoor een podium op moet gaan staan, jezelf moet pitchen of extreem extravert moet zijn! Een nieuwjaarsevent waar je zonder blikken of blozen kan zeggen dat je een eeuwige zoeker bent of niet te reduceren bent tot één job of interesse!”

(mr)