Hoe slaag je gegarandeerd op een capaciteitentest?

Met de verschillende onderdelen van een capaciteitentest probeert je (potentiële) werkgever inzicht te krijgen in jouw denkniveau en specifieke vaardigheden: ben je sterk in numeriek redeneren of in logica? Of is jouw kracht misschien vooral je verbale intelligentie?

Dit is relevant omdat in verschillende functies de focus op verschillende vaardigheden ligt. Daarom zijn niet alle capaciteitentesten hetzelfde. Er zijn echter een aantal testonderdelen die bijna altijd terugkomen. Graag gaan we daarom in op de drie meest voorkomende en geven per onderdeel een paar nuttige tips om zo goed mogelijk te scoren.

1. Analogieën

Wat zijn het?

Je vermogen tot verbaal redeneren wordt getest door analogieën: logische verbanden tussen woorden. In een analogieëntest moet je de ontbrekende woorden in een opgave invullen. Je komt erachter welke woorden je moet invullen door logisch na te denken: iedere opgave heeft namelijk een verborgen logisch verband.

Door dit onderdeel komen een aantal capaciteiten aan het licht. Het is een test van je vermogen om logisch, analytisch en methodisch te werk te gaan, maar ook je woordenschat én je begrip van taal in het algemeen.

Voorbeelden:

• Licht staat tot donker zoals mooi staat tot...
  Het verborgen logische verband is hier de tegenstelling, oftewel een antoniem. Het antwoord is daarom ‘lelijk’.
• Kwast staat tot schilderen zoals pen staat tot...
  Het verborgen verband is dat de functie van een object wordt genoemd. Het antwoord is daarom ‘schrijven’.
• Tak staat tot boom zoals arm staat tot...
  Het verband tussen de woorden is hier dat een deel van een geheel wordt genoemd. Het juiste antwoord is daarom ‘lijf’.

Hoe pak je het aan?

Woordenschat is belangrijk voor een verbale analogieëntest. Daarom helpt het om je vocabulaire te vergroten door meer te lezen. Voor een hoge score is het daarnaast belangrijk om nauwkeurig te werk te gaan en extra aandacht te besteden aan een aantal dingen.

Een goed begin is het vaststellen van de relatie tussen de eerste twee woorden. Hierna bekijk je de antwoordmogelijkheden. Hoewel het in verband met de tijd verleidelijk kan zijn om voor de eerste plausibele optie te gaan die je ziet, is het verstandig om eerst rustig alle mogelijke antwoorden te lezen. Elimineer dan de opties die sowieso fout zijn. Controleer vervolgens of een van de overgebleven opties aan hetzelfde verband voldoet als de eerste woorden.

Ken je de betekenis niet van een woord? Probeer je dan te herinneren of je het woord wel eens in een bepaalde context hebt gehoord. De meest effectieve manier om je kansen te vergroten is echter oefenen, oefenen, oefenen. Door aan de slag te gaan met het oefenen van online analogieën train je je behendigheid in het oplossen van de opgaven.

2. Syllogismen

Wat zijn het?

Met een syllogismentest wordt je vermogen tot logisch redeneren getest. Een syllogisme is een redenering die bestaat uit twee stellingen en een conclusie. Iedere zin is ofwel universeel geldig: alle A zijn (niet) B, of particulier: sommige A zijn (niet) B. Deze twee categorieën zijn vervolgens nog op te splitsen in bevestigend of ontkennend. Door logisch te redeneren kun je bepalen of de conclusie wel of niet voortvloeit met de twee stellingen.

Hoe pak je het aan?

Bepaal eerst wat voor soort stellingen het syllogisme bevat. Kijk of de stellingen de conclusie valideren. Als de stellingen bijvoorbeeld allebei universeel bevestigend zijn, is de conclusie dat sowieso ook.

Bijvoorbeeld:

• Stelling 1: Alle schapen zijn wit. (Alle A zijn B)
• Stelling 2: Alle dieren van boer Piet zijn schapen. (Alle C zijn A)
• Conclusie: Alle dieren van boer Piet zijn wit. (Alle C zijn B)

De meeste andere combinaties zijn echter niet geldig, zoals het volgende syllogisme:

• Stelling 1: Geen van de autoverkopers is rijk. (Geen A zijn B)
• Stelling 2: Geen van de rijken is Belgisch. (Geen B zijn C)
• Conclusie: Alle autoverkopers zijn Belgisch. (Alle A zijn C)

Deze conclusie is niet waar, omdat er ook A’s kunnen zijn die niet C zijn: autoverkopers die niet Belgisch zijn.

Ga systematisch te werk: hoewel een van de antwoordopties misschien gevoelsmatig juist lijkt te zijn, gaat het erom dat de conclusie ook daadwerkelijk valt af te leiden uit de informatie in de gegeven stellingen. Kijk dus eerst alleen naar de stellingen en bedenk wat je op basis van de deze informatie zou kunnen concluderen, en kijk dan pas welke antwoordopties er zijn. Zo voorkom je verwarring.

Ook bij dit onderdeel van de capaciteitentest geldt dat je er steeds beter in wordt naarmate je meer syllogismen oefentesten maakt.

3. Nummerreeksen

Wat zijn het?

Numeriek redeneren is een capaciteit die voor veel functies is vereist, van administratief medewerker tot leidinggevende. Nummerreeksen bestaan vaak uit vijf of vijf getallen en één ontbrekend getal. Door inzet van concentratie en logica moet je beredeneren welk getal in de reeks hoort.

Hoe pak je het aan?

Het is bij numeriek redeneren belangrijk om snel te werk te gaan. Dit doe je door een paar systematische stappen te doorlopen. Begin met het zoeken van een patroon tussen de cijfers. Misschien is er sprake van een eenvoudig rekenkundig verband tussen de opvolgende cijfers, zoals optellen, aftrekken, vermenigvuldigen of een exponentiële groei.

Als dit echter niet het geval is, kunnen er verschillende dingen aan de hand zijn. Kijk of er misschien twee reeksen door elkaar lopen, of dat er sprake is van priemgetallen of er sprake is van een Fibonacci serie, waarbij het volgende getal telkens ontstaat door de vorige twee getallen op te tellen.

Het oefenen van online nummerreeksen helpt om bekend te raken met de verschillende mogelijkheden.

Succes!

(da/kv) - Bron: Assessment-Training.com