Het verschil tussen workaholic zijn en veel werken?

Het begint vaak bij enkele langere dagen werken en het eindigt soms bij een dwangmatige werkmentaliteit. Hoe zorg je ervoor dat werkethos niet omslaat naar een neurose?

Veel werken versus workaholic

Veel mensen werken hun ‘normale’ werkuren en doen dan thuis na het eten nog even hun laptop open en werken wat werk af. Hierdoor doen ze een hoop overuren (al dan niet vergoed). Sommige werknemers werken zelfs in het weekend nog door om bij te blijven. Toch is dat niet altijd problematisch als je zelf nog weet dat je je werk uit kan zetten en het iets is dat je onder controle hebt en waar je omgeving niet onder lijdt. Ben je iemand die gemakkelijk overuren doet of thuis nog verder werkt? Stel jezelf regelmatig de vraag hoe je jezelf erbij voelt. Voel je je futloos, gefrustreerd, of ben je nog fris en energiek? Kan je nog ‘nee’ zeggen? En voel je je vervuld als je even verder hebt gewerkt of nog altijd even rusteloos?

Voel je dat je constant in contact moet staan met je werk om gerust te kunnen zijn, maar vreet de stress aan je gezondheid? Dan mogen er wat alarmen beginnen afgaan. Luister goed naar je lichaam. Ben je niet zeker? Praat met je dokter en ga regelmatig op controle. Voel je dat je plots vaker ziek bent of aan vage kwaaltjes lijdt? Heb je het gevoel constant aan het werk te zijn, zonder dat je noodzakelijk productiever bent? Bijvoorbeeld door loos je mailverkeer te checken op de vreemdste uren van de nacht, goede zinnen te herschrijven of te verwijderen en uiteindelijk hetzelfde te herschrijven, ... Stel jezelf dan zeker de vraag of je geen workaholic (aan het worden) bent. In plaats van met een vervuld gevoel nadat je nog even gewerkt hebt, zal je met een rusteloos gevoel hebben. Het gevoel dat je nooit klaar bent met werken.

Onderzoek

Maar wat is nu het verschil tussen gedrag (lange dagen) en mentaliteit (dwang tot werken – workaholism). In 2010 onderzochten twee professoren het fenomeen. Dr. Brummelhuis en Dr. Rothbard namen een enquête af van meer dan 3.500 medewerkers om hun onderzoek te staven.

Via dat onderzoek wilden ze peilen naar de workaholic-neigingen, werkmotivatie, werkuren en werkvaardigheden van de participanten. Hun gezondheidsonderzoeken maten psychomatische gezondheidsproblemen (bv. hoofdpijn, maagproblemen, …) en verschillende biomarkers (bv. taille-afmeting, bloeddruk, ...). Opgeteld zijn dat goede peilers voor het risico van een werknemer om hart- en vaatziekten en diabetes te ontwikkelen, wat wordt aangeduid als risico op metaboolsyndroom (RMS).

Bijwerkingen

Opvallend genoeg waren niet het aantal werkuren gerelateerd aan gezondheidsproblemen, terwijl workaholism dat wel was. Workaholics werken niet zozeer lange dagen als dat ze wel altijd met hun werk bezig zijn. Workaholics – of ze nu lange dagen deden of niet - rapporteerden wel meer gezondheidsklachten en vertoonden een verhoogd risico op het metaboolsyndroom.

De werknemers met workaholism had in vergelijking met werknemers die slechts lange dagen werkten maar geen workaholic-neigingen hadden:

• meer behoefte aan herstel
• meer slaapproblemen
• meer cynisme
• meer emotionele uitputting
• meer depressieve gevoelens
• meer gezondheidsklachten.

In tegenstelling tot mensen die alleen urenlang werken, worstelen workaholics om psychologisch los te komen van het werk. Dit gaat vaak gepaard met stress, angst, depressie en slaapproblemen en belemmert het herstel van werk. Stressniveaus in workaholics zijn daarom vaak chronisch, wat leidt tot aanhoudende slijtage van het lichaam.

Werkliefhebbers

Vermindert houden van het werk de negatieve gezondheidseffecten van workaholism?  

Of workaholics nu houden van hun werk of niet, maakt op het vlak van psychosomatische en psychische gezondheidsklachten niet veel uit. Beide groepen hadden op dat vlak dezelfde resultaten. Wat wel verschillend was, was dat niet-geëngageerde workaholics een hogere RMS hadden - een 4,2% hoger risico - dan workaholics die wel betrokkenheid voelden. Dit suggereert dat het liefhebben van je werk een deel van het risico kan verminderen dat gepaard gaat met obsessief gedrag.

Wat kan ervoor zorgen dat workaholics betrokken blijven en niet nog ernstigere gezondheidsklachten ontwikkelen? 

Het onderzoek wees uit dat geëngageerde workaholics aangaven meer middelen thuis en op het werk te hebben. Zo hadden ze meer sociale steun (bv. Advies, informatie en waardering) van hun leidinggevende, collega's en hun partner. Ze scoorden ook hoger op communicatievaardigheden, tijdmanagementvaardigheden en algemene werkvaardigheden en rapporteerden een veel hogere intrinsieke motivatie voor werk.

Hoe vermijd je de negatieve effecten van workaholism

1. Krijg controle over je werkgedrag

Stel duidelijke regels vast voor het aantal uren dat je elke dag zal werken. Dit kan je helpen accepteren dat er een moment is waarop je genoeg werk voor vandaag hebt gedaan.

Vind je het moeilijk om ‘uit te schakelen’? Stop dan best 2 of 3 uur voordat je naar bed gaat met werken.

Plan leuke niet-werkactiviteiten: afspreken met vrienden, een film kijken, een boek lezen of een nieuwe vaardigheid leren. Dat helpt je ook om psychologisch los te komen van je werk.

2. Wees intrinsiek gemotiveerd

Werknemers met intrinsieke motivatie (of motivatie die uit zichzelf komt) hebben een proactieve mentaliteit die helpt om actie te ondernemen wanneer ze gezondheidsklachten ervaren. De angst en frustratie die extrinsieke motivatie vergezellen, maken niet-betrokken werkverslaafden passiever. Het vinden van manieren om intrinsieke motivatie in je werk te bevorderen, of het nu gaat om nieuwe projecten of zelfs om een nieuwe baan, maakt je misschien niet alleen gelukkiger maar ook gezonder.

Wat is de rol van de manager hierin? Managers kunnen tussenkomen door medewerkers te helpen om hun intrinsieke motivatie te vinden. Door hen bijvoorbeeld opnieuw te betrekken bij hun werk en meer ondersteuning te bieden in de vorm van:

• uitdagende maar haalbare taken
• het verminderen van administratieve rompslomp en andere obstakels
• het bespreken van hun persoonlijke en professionele groei
• toekennen van voldoende middelen om hun werk te doen, zoals autonomie, feedback en ondersteuning.

Identificeren

De uitdaging ligt vooral in het identificeren van een dwangmatige werkmentaliteit. Zo kunnen de gevolgen voorkomen worden. Voorkomen is nog steeds beter dan genezen. Hoewel het vaak een sluipende kwaal is, kan het kantelmoment opgemerkt worden door zich meer te concentreren op iemands betrokkenheid en het vermogen om ‘uit te schakelen’. Hierdoor voelen werknemers zich gelukkig op het werk en daarbuiten.

(sjv) – Bron: HRmagazine