Geen gepast personeel, geen groene economie

‘Kernenergie wordt afgebouwd’

“De traditionele industriële bedrijven zullen in hun productie sowieso ook meer groen worden. Maar voor bijvoorbeeld klassieke steenkoolcentrales zal er in de toekomst inderdaad geen plaats zijn, tenzij zij erin slagen CO2 ondergronds op te slaan. Maar dat betekent juist dat zij zich moeten toeleggen op milieuvriendelijke technologie.”, aldus Wilson De Pril van Agoria, de federatie voor de technologische industrie.

“Tien, vijftien jaar geleden had België wereldexpertise op het gebied van kernenergie. Die sterkte hebben we ook sterk kunnen exporteren. Maar kernenergie wordt de komende jaren normaal gezien afgebouwd. Die kennis en voorsprong zullen we dus verliezen.”

‘Duitsland neemt het voortouw’

In hernieuwbare energie heeft bovendien Duitsland al het voortouw genomen. “Niet alleen heeft Duitsland in eigen land de laatste jaren 250.000 jobs in die sector gecreëerd, het voert de helft van de productie ook uit naar de rest van de wereld. Naar België, maar ook naar de VS, Japan en noem maar op”, merkt Johan Albrecht op, milieu-econoom aan de Universiteit Gent.

“Die markten zijn dus al ingepalmd. Bovendien hebben de Duitsers er meer kennis in opgebouwd, zodat ze op grote schaal kunnen produceren en er de juiste werkkrachten voor hebben. Dat maakt het voor België heel moeilijk om het Duitse succes na te doen. Er is ook meer concurrentie uit Azië in die sectoren, zelfs al op dit moment.”

‘België is een land van halffabrikaten’

“Een andere hekel punt is dat we in België niet het complete plaatje kunnen aanbieden”, werpt Bart Bode op. Hij staat aan het hoofd van ODE Vlaanderen, de koepel die alle bedrijven en onderzoekscentra die actief zijn rond hernieuwbare energie in Vlaanderen groepeert. “Wij zijn een land van halffabrikaten, ook in hernieuwbare energie.”

“Een totale windmolen maken, kunnen we niet”, geeft ook Wilson De Pril toe. “Het is nu ook te laat om daarop in te zetten. Wel kunnen we een nieuwe niche aanboren: het onderhoud van offshore windmolens. Dat kost drie keer zoveel als de windmolen zelf, zeker bij de turbines die in zee staan. Een aantal bedrijven broedt op een concept waarbij de onderhoudskost minimaal gehouden wordt. Daarin kunnen we zeker nog de markt veroveren.”

‘Nood aan ingenieurs en informatici’

Volgens De Pril is niet zo zeer de crisis (en het bijhorende gebrek aan krediet) het probleem, maar het tekort aan geschoolde werkkrachten de grootste rem op de ontwikkeling van een groenere economie. Eens in betere economische wateren, zal er weer een grote nood zijn, vooral aan hooggeschoolden zoals ingenieurs en informatici.

“Je kan geen onderzoek doen en innovatie aanwakkeren als je daar niet de mensen toe hebt. Men heeft geprobeerd om zulke werkkrachten uit het buitenland aan te trekken, maar dat bleek geen succes. In Vlaanderen studeren er jaarlijks zes- à zevenhonderd ingenieurs te weinig af. Willen we onze toekomst veilig stellen, dan moeten velen van hen de weg vinden naar hernieuwbare energie.”

(katrien.stragier@jobat.be)