Een ondernemer mag niet totaal zen zijn

"Je moet jezelf non-stop soigneren als je helder wil zien, maar soms is het nodig om daar eens aan te ontsnappen en foert te zeggen" (Boris Vervoordt)

“Het is heel duaal. Mijn ene helft zegt dat mediteren op het werk nut heeft, de andere helft noemt het bullshit. Het is nog altijd een betrachting om meer tot mezelf te komen, maar je moet bereid zijn om daarin te slagen en ik merk bij mezelf én bij andere bedrijfsleiders dat die bereidheid er niet altijd is. Als je de voorbije nacht stevig bent uitgeweest bijvoorbeeld, heb je daar totaal geen zin in. Als je de alcohol weert en weinig vlees eet, zal je makkelijker met jezelf in het reine komen dan als je ongezond leeft. Je moet jezelf non-stop soigneren als je helder wil zien, maar soms is het nodig om daar eens aan te ontsnappen en foert te zeggen.”

‘Reizen helpt om alles op een rijtje te zetten’

“Je kan wel weten dat naar je ziel luisteren de te volgen weg is, maar daarom pas je het nog niet altijd toe. Ik wil ook niet totaal zen zijn want dan zou ik geen ondernemingszin meer hebben. Je kan ’s nachts heel spontaan alles overpeinzen, maar als je ’s ochtends op het werk komt, is er plots geen enkele ruimte voor meditatie meer. Eens je in de mallemolen zit, ben je vertrokken.”

“Mijn advies zou dan ook zijn dat je best thuis mediteert. Het probleem is dat privé en werk bij mij niet zo duidelijk gescheiden zijn. Mijn agenda is zo volgeboekt dat het niet eenvoudig is om me tussendoor even af te zonderen om te contempleren. Mijn secretariaat voorziet geen momenten waarop ik tot mezelf kan komen. Het moet dus spontaan gebeuren en gelukkig kan dat ook, door de aard van mijn job. Als ik een kunstwerk aanschouw, zoals de koepel At the Edge of the World van Anish Kapoor, dan dwingt dit me om even stil te staan. Daar put ik steeds weer veel kracht uit. Wat ook helpt, is dat ik de helft van de tijd op reis ben. Onderweg kom je er makkelijker toe om eens het een en ander op een rijtje te zetten.”

Bewust proberen te leven, blijft zo een permanente queeste. En laat dit nu net het thema zijn van de nieuwe tentoonstelling In-finitum van de Vervoordt Foundation op de Biënnale van Venetië. “De expositie gaat over het onaffe binnen het oneindige. Alles wat je niet weet, kan je catalogiseren onder het oneindige. Het geeft rust als je dat een plaats kan geven. Vergelijk het met de horizon die aan de kust ziet. Dat zicht ontspant je, al heb je er geen benul van hoe ver de zee strekt.”

‘Het is de sleutel tot een gelukkig en succesvol leven’

De spirituele zoektocht van Boris Vervoordt begon zeven jaar geleden, toen zijn beste vriend zelfmoord pleegde. Een recentere trigger was de lectuur van het boek Een Nieuwe Aarde van Eckhart Tolle. Vooral door de contrasterende context, Vervoordt las het aan de rand van een zwembad op Mykonos, sloeg het in als een bom. “Dat boek moedigt je aan om meer vanuit de ziel te leven. Ik ben ervan overtuigd geraakt dat dit de sleutel is tot een gelukkig en succesvol leven. Eckhart Tolle expliceert, veel duidelijker dan yogaleraars ooit zullen kunnen, hoe je tot jezelf kan komen.”

Zo beschrijft de auteur heel eenvoudige ademhalingsoefeningen. “Door diep te ademen, maak je je diafragma los en stel je je ziel meer open”, legt de zaakvoerder van de Axel Vervoordt Company uit. “In het begin zijn die oefeningen vreselijk vermoeiend omdat er een hele hoop emoties bij komen opborrelen. Op aanraden van een vriendin ben ik sinds kort ook met zanglessen begonnen. Als je de durf hebt om al zingend de juiste emoties los te laten komen, geeft dat een ongelooflijk gevoel van geluk. Zingen komt recht uit de ziel. Wellicht is dat ook de verklaring waarom ik zo geraakt word door opera.”

De vraag waar Boris Vervoordt op dit ogenblik mee worstelt, is hoe je medewerkers kan doen inzien dat je innerlijke stem volgen het enige juiste pad is. “Het vertrouwen dat ik dankzij meditatie heb, mag dan wel op hen afstralen, daarom stappen ze er nog niet mee in. Ik heb Een Nieuwe Aarde op het bedrijf uitgedeeld, maar het effect is bij de ene groter dan bij de andere. Sommigen zeggen: ’Mijn vrouw is het boek aan het lezen’. Dat is natuurlijk niet de gewenste reactie. Toch geloof ik dat de lectuur van dat boek iets kan losmaken. Het kan ervoor zorgen dat je je meer gaat ontwikkelen.”

“Om een boodschap goed over te brengen, moet je eerst en vooral doordrongen zijn van de boodschap. Tweede voorwaarde is dat je genoeg concentratie kan opbrengen. Als je leeft vanuit je ziel, word je daar als het ware door gedragen. Als je niet tot een interessante dialoog kan komen, valt die steun echter weg en ga je je helemaal leeg voelen.”

‘Alle grote bedrijfsleiders zijn spiritueel’

“Als ik naar grote ondernemers kijk, dan zie ik dat zij doorgaans snel tot een consensus kunnen komen. De dialoog is er wanneer zij willen. Mediteren op het werk kan helpen om in een mum van tijd tot dat resultaat te komen. Ik ben er bijgevolg zeker van dat alle grote bedrijfsleiders spiritueel zijn. Dat merk ik aan de intensiteit als ik hen ontmoet. Ze pikken snel iets op, als een tennisspel gaat het over en weer. Waarmee ik overigens niet wil doen uitschijnen dat ik zelf een groot bedrijfsleider ben.”

“De vraag of je als bedrijf goed bezig bent, stelt zich vandaag meer dan ooit. Omdat je voelt dat de wereld aan het veranderen is. Ik begin talent daar op te selecteren. Het is mijn overtuiging dat mensen die klaar zijn voor ‘de nieuwe aarde’ de weg vinden naar het juiste bedrijf en vice versa. Uiteraard kijk ik naar de capaciteiten en diploma’s die kandidaten hebben, maar dé belangrijkste kwaliteit is toch wel de wil om te leren. Ik heb nu nood aan mensen met een openheid van geest.”

(peter.van.dyck@jobat.be)