Maaltijdcheques leveren belangrijke bijdrage aan Belgische economie

De elektronische versie van de maaltijdcheques betekent een grote stap voorwaarts in het kader van de administratieve vereenvoudiging, zowel voor de ondernemingen als voor de handelaars.

Eind de jaren zestig werd in België een systeem van ‘alternatieve verloning’ geïntroduceerd. Hiermee konden de werkgevers hun werknemers sociale voordelen toekennen, vrijgesteld van belastingen en sociale bijdragen, die in de eerste plaats gespendeerd konden worden in restaurants en geleidelijk aan ook aan de aankoop van allerlei soorten voedingswaren. Intussen kunnen maaltijdcheques in een uitgebreid netwerk gebruikt worden, gaande van de grootdistributie tot de kleine lokale kruidenier, maar ook in restaurants en in het ruimere scala van zaken waar men kan eten of iets te eten kan kopen. Vandaag genieten 2 miljoen werknemers van dit systeem.

De positieve economische impact van het gebruik van maaltijdcheques is niet te verwaarlozen: er wordt in de voedings- en distributiesector voor 1,85 miljard euro besteed via maaltijdcheques. Deze belangrijke som wordt volledig binnen België en in officiële economische circuits besteed.

Afschaffen?

Een recente studie toont aan dat de afschaffing van maaltijdcheques aanleiding zou geven tot veranderingen in het koopgedrag van werknemers. Dit zou een negatieve impact hebben op de voedings- en distributiesector en op de economie in zijn geheel. De studie heeft voor het eerst onderzocht wat werknemers zouden doen als ze elke maand 100 euro extra op hun loonbrief zouden krijgen in plaats van hun maaltijdcheques.

Volgens deze hypothese zou dit leiden tot:

1. Een algemene herverdeling van een aantal kostenposten: 12,5 % van het bedrag (of 231,25 miljoen euro) zou gespaard worden en dus niet onmiddellijk in de economie worden geïnvesteerd, terwijl 34,5 % (of 638,25 miljoen euro) van het bedrag zou besteed worden aan uitgaven voor goederen die niet tot de voedingssector behoren. In totaal zouden de uitgaven voor voeding dus dalen met 47 % (of 869,5 miljoen euro) ten opzichte van de huidige situatie, waarvan meer dan 100 miljoen euro in de restaurantsector wordt besteed.
2. Een wijziging van de uitgegeven bedragen per type winkel: De bedragen die worden uitgegeven in supermarkten zouden verminderen van 82,4 % tot 49,7 % van het totaalbedrag (voeding en andere producten samengenomen), wat een potentieel inkomstenverlies van 604,95 miljoen euro zou inhouden. De bedragen die worden gespendeerd bij andere soorten handelaars zouden wijzigen van 17,6% van het totaalbedrag naar 14,9% (voeding en andere producten samengenomen), wat een potentieel inkomstenverlies van 49,95 miljoen euro zou inhouden.

De combinatie van deze twee bovenstaande punten zou een grote impact hebben op de macro-economische waarde van de uitgegeven bedragen in de voedings- en distributiesector.

In tegenstelling tot wat vaak beweerd wordt, blijft het percentage van cheques dat niet wordt gespendeerd door de werknemers beperkt tot 0,35 %, wat overeenstemt met minder dan één maaltijdcheque per jaar per werknemer. De introductie van de elektronische maaltijdcheques en de verlenging van de gebruikstermijn van 3 naar 12 maanden zouden er geleidelijk toe moeten leiden dat het niet-gebruik wordt beperkt.

Administratieve vereenvoudiging?

De maaltijdcheque wordt op dit moment niet meer uitsluitend verdeeld in zijn originele papieren vorm: de uitgevers van de cheques hebben gewerkt aan de lancering van een elektronische versie, wat een grote stap voorwaarts betekent in het kader van de administratieve vereenvoudiging, zowel voor de ondernemingen als voor de handelaars.

De afschaffing van maaltijdcheques zou sowieso niet tot een sterke administratieve vereenvoudiging leiden. Wel zou het extralegaal voordeel voor werknemers worden afgezwakt.

Hoe aantrekkelijk de optie om de maaltijdcheques om te zetten in een evenwaardig netto-bedrag op het eerste gezicht ook lijkt, het is zo dat er belangrijke beperkingen aan verbonden zijn die dit idee niet opportuun en zelfs gevaarlijk maken voor bepaalde economische sectoren.

• De administratieve last voor de werkgever zou niet verminderen. Wanneer het bedrag van de cheques zou worden omgezet in een netto-bedrag, dat op de loonbrief van de werknemer wordt gestort, moet men nog steeds de berekening van het aantal gewerkte dagen maken.
• Er wordt een instabiele omgeving geschapen omdat een verandering van het fiscale systeem veel gemakkelijker wordt met de overgang naar een nettobedrag: zowel de werkgever als de werknemer kunnen vrezen dat de verplichte omzetting van het bedrag van de cheques in een netto-storting op de loonbrief slechts een tussenstap is naar het belastbaar maken van deze som. Deze conversie zou bovendien een precedent kunnen vormen voor andere extralegale voordelen.

Besluit?

Het geheel van deze elementen bevestigt het standpunt van Sodexo, dat wordt gedeeld door andere economische actoren: de omzetting van de maaltijdcheques in een netto-loon zou het gedrag van de begunstigden ingrijpend veranderen, en dit zou op korte termijn een grote negatieve impact hebben op de betrokken economische sectoren.

Deze elementen kunnen zelfs leiden tot de tegenovergestelde conclusie: door de nominale waarde van de cheques met 1 euro te verhogen zou niet alleen de koopkracht van de werknemers verhogen (vooral in de lagere loonklassen) in een somber economisch klimaat, maar zou ook de Belgische economie injectie krijgen van 300 miljoen euro, wat kan zorgen voor de mogelijke creatie van duizenden jobs.

(kv) - Bron: Ipsos