Langer werken: 4 politieke voorstellen gewikt en gewogen

"Alle mogelijke manieren om vroeger van de arbeidsmarkt te kunnen vertrekken, moeten worden aangepakt" (Jan Denys, arbeidsdeskundige Randstad)

1. Tijdspaarrekening invoeren

Een voorstel van onder andere N-VA dat tijdskrediet en andere thematische verloven integreert in één tijdspaarrekening.

• Denys: “Er moet werk worden gemaakt van een systeem waarbij werknemers zelf tijd sparen. Een deel van het loon kan bijvoorbeeld fiscaal worden vrijgesteld en op een rekening gestort. Een andere optie is dat de financiële waarde van overuren of vakantiedagen die niet worden opgenomen op zo’n tijdspaarrekening worden gestort.”
• Leroy: “Met het opgespaarde krediet kunnen oudere werknemers bijvoorbeeld tijd uittrekken om zich te herscholen, zonder dat financieel te voelen. Bovendien kan door zo’n heroriëntering de inhoud van je werk ook op het einde van de loopbaan er nog op kan vooruitgaan.”

2. Selectieve lastenverlaging

De liberalen hameren sterk op een selectieve lastenverlaging voor vijftigplussers. Die maakt oudere werknemers goedkoper en aantrekkelijker voor werkgevers.

• Denys: “We staan voor enorme besparingen en zullen dus weinig maatregelen kunnen treffen die veel geld kosten. Maar als daardoor meer vijftigplussers aan het werk blijven, valt het te overwegen aangezien het een terugverdieneffect kan opleveren voor de sociale zekerheid.”
• Leroy: “In gesprekken met werkgeversorganisaties hoor ik toch dat ze eerst en vooral mensen willen die nog goesting hebben om te werken, die nog kunnen bijblijven op het werk. Loonkost speelt maar in tweede instantie een rol.”

3. Hervorming van gelijkgestelde periodes

Onder meer CD&V wil een hervorming van periodes zoals het brugpensioen die met arbeidsperioden worden gelijkgesteld.

• Denys: “Liefst 30 procent van de tijd die meetelt voor de pensioenopbouw is toe te schrijven aan niet-gewerkte periodes. Men zal selectiever moeten worden in het toekennen van dergelijke periodes, zeker gezien de budgettaire moeilijkheden.”
• Leroy: “We moeten er ons fundamenteel over bezinnen of het beleid dat we nu voeren houdbaar is. Wij stimuleren met die premiestelsels eigenlijk om mensen uit de arbeidsmarkt te laten treden, bijvoorbeeld om de kinderen op te vangen. We moeten naar een model dat transities in de loopbaan niet alleen sociaal beschermt maar dat ook activeert."

4. Werk maken van uitgroeibanen

Groen! wil uitgroeibanen, waarbij oudere werknemers via extra vakantiedagen en vormen van deeltijds werk hun arbeidstijd gradueel kunnen verminderen.

• Denys: “Via tijdskrediet bestaat er eigenlijk al zo’n systeem. Alleen helpt dat niet veel. In plaats van de beslissing uit te stellen, wordt er al snel helemaal uitgetreden. We moeten eerder naar een tweede loopbaan. Na een rustpunt, waarbij we onze voorbije carrière evalueren, moeten we daartoe gestimuleerd worden.”
• Leroy: “Structureel is dit geen oplossing. We moeten een loopbaanbeleid uitstippelen voor iedereen die nu op de arbeidsmarkt komt en niet zomaar het accent leggen op het einde van de loopbaan. Werknemers moeten ook op andere momenten tijd krijgen om zich bij te scholen.”

(ks)