Kan ik als zelfstandige voor mijn werkgever werken?

Als zelfstandige werken voor je werkgever (i.p.v. als werknemer) kan financieel aantrekkelijk lijken. De sociale bijdragen voor zelfstandigen bedragen om en bij de 20 procent van de inkomsten, terwijl de bijdragen voor een werknemer ongeveer 48 procent bedragen (35 procent voor de werkgever en 13,07 procent voor de werknemer). Vanuit fiscaal oogpunt worden de inkomsten van zelfstandigen (exclusief vennootschappen) onderworpen aan dezelfde aanslagvoet als de werknemersinkomsten. Als zelfstandige kan men uiteraard gemakkelijker 'spelen' met de aftrekbare professionele kosten, maar men verliest wel de gunstige waarderingsregels voor de voordelen van alle aard: bedrijfwagen, gsm enzovoort. Kortom, voor dezelfde werkgeverskosten zal de zelfstandige een netto-inkomen ontvangen dat merkelijk hoger ligt.

Let op voor de schijnzelfstandige

Zoals het Hof van Cassatie en de Wet van 27 december 2006 hebben bevestigd, zijn de partijen vrij in hun keuze voor een zelfstandige verhouding, voor zover de zelfstandige vrij is in de organisatie van zijn werk, in de bepaling van zijn arbeidstijd en niet onderworpen is aan gezag (dus voor zover hij geen instructies krijgt die niet verenigbaar zijn met dit statuut). Anders loop je kans als schijnzelfstandige beschouwd te worden. De overgang van werknemer naar een zelfstandige verhouding houdt dus een aanzienlijke wijziging in van de professionele verhouding. Dit zal niet mogelijk zijn voor alle functies.

Minder bescherming

Als zelfstandige kan je niet langer genieten van de beschermende bepalingen van het arbeidsrecht op het gebied van ontslag, veiligheid op het werk, vakantiegeld, dertiende maand, moeder- of vaderschapsverlof enzovoort. Bovendien geniet de zelfstandige een verminderde sociale bescherming tegenover een werknemer (pensioenen, werkloosheid of ziekte/ongeval ...). De zelfstandige kan uiteraard een private dekking van deze risico’s voorzien, maar deze verzekeringen hebben een zekere kostprijs.

Weloverwogen keuze

Bovendien brengt de overstap naar een zelfstandigenstatuut een aantal administratieve formaliteiten met zich mee (aansluiting bij de RSVZ, een btw-nummer, btw-aangiften, het betalen van driemaandelijkse bijdragen aan de RSVZ, voorafbetalingen aan de fiscus enzovoort). Ten slotte kan een zelfstandige vaak moeilijker een lening krijgen. Je denkt dus best twee keer na voor je van statuut verandert, en áls je ermee akkoord gaat, moet je erg voorzichtig zijn in de uitvoering van de zelfstandige samenwerking. Let op: Een alarmprocedure verwittigt de sociale overheidsinstanties als een loontrekkende zelfstandige wordt bij dezelfde onderneming. Op het moment van de inschrijving bij de RSZV moet dit feit dus worden gemeld.