Is een vierdaagse werkweek iets voor jou?

“Flexibele werktijd blijkt een van de topredenen om voor een werkgever te kiezen.” (Anneleen Verstraeten, juridisch adviseur bij SD Worx)

1. Voor wie bedoeld?

Bijna uitsluitend werknemers uit de private sector komen in aanmerking voor de vierdaagse werkweek. De publieke sector valt grotendeels af, omdat zij niet vallen onder de ‘arbeidsduurwetgeving’ waarin de vierdaagse werkweek ingeschreven wordt.

De nieuwe regeling geldt ook enkel voor mensen die voltijds (100 procent) werken. Wie nu 90 procent werkt en zijn werkuren wil verdelen over vier dagen, valt dus uit de boot. Wie overstapt naar een vierdaagse werkweek blijft alvast voltijds werken. Wat betekent dat zij hetzelfde loon en dus ook dezelfde pensioenrechten behouden.

Wordt vrijdag de nieuwe zaterdag? 4-dagen werkweek steeds realistischer

2. Op wiens initiatief?

Het zijn de werknemers die een aanvraag kunnen indienen om vier langere dagen te werken. Wie wil overstappen naar een regeling waarin slechts vier in plaats van vijf dagen gewerkt wordt, zal dit schriftelijk moeten aanvragen bij de werkgever. Het verzoek heeft betrekking op een periode van maximum zes maanden, maar is wel hernieuwbaar.

Het initiatief komt dus altijd van de werknemer. Een werkgever kan werknemers niet verplichten om een vierdaagse werkweek aan te gaan.

Als de werkgever akkoord gaat met het verzoek van de werknemer, wordt in een overeenkomst bepaald wanneer de arbeidsdag begint en eindigt. Ook het tijdstip en de duur van de rusttijden en de vrije dagen worden daarin bepaald. Deze overeenkomst moet op papier staan, en dit ten laatste op het moment dat de werknemer begint te werken in zijn of haar nieuwe arbeidsregeling.

Ben jij onmisbaar op het werk? Doe de test

3. Kan zo’n aanvraag geweigerd worden?

Ja, dat kan. Ook al is momenteel niet echt duidelijk wat een geldige reden tot weigering zou zijn. Al zijn er uiteraard logische bezwaren, zoals in een productieomgeving of een shop waar de fysieke aanwezigheid vijf dagen per week onvermijdelijk is.

“Als werkgever moet je de vraag van je medewerker om via een aangepast werkregime tot een betere work-life balance te komen, afwegen tegen de organisatorische noden en mogelijkheden van jouw teams en afdelingen”, stelt Anneleen Verstraeten, juridisch adviseur bij SD Worx, die wijst op het individueel recht op flexibiliteit.

Ze merkt ook op dat flexibele werktijd vandaag een van dé redenen is om voor een werkgever te kiezen. “Het kan werkgevers helpen om openstaande vacatures makkelijker ingevuld te krijgen.” Ziet de werkgever het toch niet zitten en gaat hij dus niet in op het verzoek, dan moet hij deze weigering binnen de maand schriftelijk motiveren en bezorgen aan de werknemer.

Is jouw werk-privéleven in balans? Doe de test!

4. En wat met maaltijdcheques en vakantie?

Voor de vakantieregeling zou de situatie hetzelfde blijven. De wetgeving stelt namelijk dat wie voltijds werkt, recht heeft op (minstens) vier weken vakantie. Maar bij extralegale voordelen kan het wel anders liggen. Bij de formule van maaltijdcheques bijvoorbeeld wordt er per gewerkte dag een maaltijdcheque toegekend. Dus als je in een week maar vier dagen werkt in plaats van vijf, zal je voor die week ook maar vier maaltijdcheques krijgen.

Ook bij andere extralegale voordelen of vergoedingen kan het dat een werknemer een beetje moet inleveren. Denk daarbij aan dagvergoedingen of vergoedingen voor woon-werkverkeer. Al hoeft hij zich natuurlijk ook maar vier dagen te verplaatsen in plaats van vijf.

Checklist: alle extralegale voordelen op een rij

(William Visterin)