Hoeveel uren mag je werken?

Begrip arbeidsduur

De arbeidsduur slaat op de tijd dat je als werknemer ter beschikking staat van de werkgever. Je kan de arbeidsduur dus ruimer interpreteren dan enkel de de tijd waarbinnen je effectief arbeidsprestaties verricht. Als je je gedurende de werkdag tussen 2 werkplaatsen moet verplaatsen, dan geldt de tijd dat je je verplaatst ook als arbeidsduur. Ook een opleiding tijdens de werkuren wordt als arbeidsduur beschouwd. De tijd waarin je van thuis naar het werk rijdt of waarin je 's middags je boterhammen eet, behoort niet tot de arbeidsduur.

Er bestaan uiteraard ook regelingen over deze arbeidsduur, maar ook over je rustpauzes. Die regelingen zijn oorspronkelijk ingevoerd ter bescherming van de werknemer tegen eventuele misbruiken van de werkgever. Maar daarnaast diende de wetgeving echter ook rekening te houden met de economische en technische realiteit van de onderneming. Er moest gezocht worden naar een evenwicht tussen het respect voor de individuele rechten van de werknemers en de mogelijkheid het concurrentievermogen van de ondernemingen te verhogen. Op die manier kan de werkgever een doeltreffendere organisatie uitbouwen en zo de werkgelegenheid bevorderen.

Normale arbeidsduur

Een arbeidsregeling wordt beschouwd als "normaal" (d.w.z. zij vereist niet de toepassing van een afwijkingsbepaling), wanneer het gaat om een regeling waarin:

• de arbeidsduur beperkt is tot 8 uren per dag en 40 uren per week (38 uren per week op jaarbasis);
• de arbeidsweek zich uitstrekt van maandag tot zaterdag (ten laatste);
• er 's nachts (tussen 20 uur en 6 uur) niet wordt gewerkt;
• de feestdagen gerespecteerd worden.

De minimumgrenzen

Een werknemer dient minimaal 3 uren te presteren. Een prestatie wordt beschouwd als een doorlopende werkperiode. Die werkperiode kan eventueel wel onderbroken worden door een korte pauze, zoals de middagpauze. Er kan van deze minimumgrens van 3 uren wel door het Koninklijk Besluit (KB) van 18 juni 1990 afgeweken worden. Als dit KB geen afwijking voorziet, kan er in een collectieve arbeidsovereenkomst (CAO) ook nog een wijziging opgenomen worden.

Werknemers die 's nachts tewerkgesteld worden, moeten minimum 6 uren werken. Ook hier kan via een CAO van afgeweken worden.

De maximumgrenzen

In principe telt een normale werkweek 38 uren, al kiezen sommige bedrijven wel voor een 40 uren contract. Ze compenseren dit dan met 12 extra vakantiedagen, waardoor het weekgemiddelde (bekeken over een jaar) toch weer op 38 uren komt.

Hoeveel uren mag je dan per week werken? Per dag ligt de maximumgrens op 9 uur. Als de arbeidsregeling wekelijks geen halve rustdag naast de zondag omvat, bedraagt de daggrens 8 uur. In de privé kan het bevoegde paritair comité of de onderneming deze grenzen nog verder verlagen door een cao. Meer dan 40 uren per week werken mag dus niet.

De dag- en de weekgrens moeten gelijktijdig gerespecteerd worden. Bijvoorbeeld: als de wekelijkse arbeidsduur 40 uur bedraagt, dan kan de arbeidsregeling maximaal 4 dagen aan 9 uur bevatten en de 5e dag kan er niet meer dan 4 uur gewerkt worden. Bovendien moeten er op jaarbasis nog 12 compensatiedagen toegekend worden om een gemiddelde wekelijkse arbeidsduur van 38 uur te bereiken.

Ook na werktijd blijven ze je bellen... Wat doe je eraan?

Pauzetijden

Wanneer men spreekt van arbeidstijden, moeten ook de pauzetijden onder de aandacht gebracht worden. Per arbeidsprestatie geldt dat er min. 15 minuten pauze moet worden toegekend na 6u prestaties. Tussen 2 arbeidsprestaties zit er een pauze van min. 11u. Op weekbasis wordt min. 35u aansluitende rust in acht genomen (d.i. 24u rustdag (bv. zondag) + 11u tussen 2 arbeidsprestaties).

Lees ook... De arbeidsovereenkomst: hier moet je op letten voor je je handtekening zet

(pm) - Bron: Werk België - Federale overheid