Ritueel

De begrafenisclowns of archimimum werden ingelijfd om de overledenen na te bootsen. Ze deden dit door de stem, het typisch gedrag en het uiterlijk van de overledene na te doen. Hiervoor maakten ze onder andere gebruik van maskers en dansten ze rond het graf van de persoon die gestorven was.

Klinkt belachelijk? Nochtans geloofden de Romeinen dat dit ritueel nodig was om de zielen van de doden te bedaren en de rouwende familieleden te doen lachen. Zelfs keizers en gegoede families zorgden voor een begrafenisclown en gingen daarin nog een stapje verder. Zij durfden een grote som geld neer te tellen voor de onrespectvolle grappen en grollen van de clowns. Hierdoor verdienden de clowns zelfs meer dan de gladiatoren, waardoor veel mimespelers het als bijberoep kozen. Ze mochten in de positie van begrafenisclown groffe grappen en gebaren maken ten koste van de overledene. Zelfs de keizer ontsnapte daar dus niet aan en werd op zijn begrafenis bespot door de clowns die zich helemaal lieten gaan.

 

Toekomst

Hoewel de praktijk al een tijdje achter ons ligt, zijn er toch mensen die het concept nieuw leven in willen blazen. Zo richtte John Brady in Ierland de begrafenisclowndienst “Dead Happy Ireland” op. Hoewel het iets anders verloopt als in de Romeinse tijd, bieden ze wel ballondieren aan, fopbloemen, en kleine komediesketches die zich afspelen in en rond het graf. Als je hem vraagt waarom hij dit doet, vraagt hij waarom je niet zou willen dat je geliefde begraven wordt in vrolijke omstandigheden.

In Nederland is er ook sprake van de contactclown of ‘gentle clowning’. Een soort clown die meer inspeelt op emotie en situatie, en inzet op vriendelijkheid, zoals de Cliniclowns en CareClowns, bijvoorbeeld. In tegenstelling tot de aanpak van clowns die vooral kinderfeestjes aandoen.

Rouwclown in België

Maar ook in België hebben we een ‘rouwclown’. Al mag je hier het beeld van de typische clown vergeten. Geen rode, maar een zwarte neus. Geen uitbundig kleurrijk pak, maar een zwart kostuum. Peter Leeman probeert met zijn eerder ingetogen interpretatie van een clown “strakke patronen die het rouwen in de weg staan te doorbreken”.

Is het tijd voor een nieuw leven voor de begrafenisclown?

(sjv) - Bron: Nieuwsblad / NRC / HISTORYasia 

Zo kiest hij er ook voor om voornamelijk op de achtergrond te blijven en steun te bieden waar nodig. Waar komt die roeping vandaan? Hij is politieman en mimespeler, beide ervaringen die hem helpen in zijn bijverdienste als rouwclown.