Mag je niet-opgenomen vakantiedagen overdragen naar volgend jaar?

Iemand die voltijds werkt heeft in principe 20 dagen vakantie per jaar, de zogenaamde 'wettelijke vakantiedagen'. Daarnaast zijn er nog 10 officiële feestdagen en extra vakantiedagen die op sectoraal of ondernemingsniveau zijn vastgelegd (bijvoorbeeld omwille van anciënniteit).

Opname van de wettelijke vakantiedagen: voor 31 december

“Elke werknemer moet zijn wettelijke vakantiedagen verplicht opnemen vóór 31 december van het vakantiejaar. Met andere woorden: de wettelijke vakantiedagen van 2016 moeten allemaal voor 31 december 2016 zijn opgenomen”, vertelt Bart Pollentier van het juridisch kenniscentrum van SD Worx.

“Hetzelfde geldt voor inhaalrustdagen. Als je bedrijf werkt met een gemiddelde arbeidsduur op jaarbasis door de toekenning van inhaalrust- of ADV-dagen, dan moeten deze ADV-dagen voor het einde van het jaar worden opgenomen.”

Een feestdag wordt in principe de dag zelf opgenomen. Valt hij op een zondag dan verschuift de verlofdag normaal naar de eerstvolgende werkdag, tenzij er op ondernemingsvlak een andere regeling werd afgesproken. Sowieso moet deze dag binnen hetzelfde kalenderjaar worden opgenomen, feestdagen kunnen niet worden overgedragen.

Overdragen vakantiedagen naar volgend jaar verboden (in theorie)

“Een werknemer moet tijdens het jaar alle vakantiedagen opnemen waarop hij in dat bepaalde vakantiejaar recht heeft. Het is dus niet toegelaten om vakantiedagen over te dragen naar een volgend vakantiejaar. De werknemer mag ook geen afstand doen van zijn recht op vakantie.”

Wat als het 'onmogelijk' is om het verlof op te nemen?

“Ook wanneer het voor een werknemer onmogelijk is om vóór het einde van het jaar zijn vakantie helemaal op te nemen (bijvoorbeeld door ziekte of arbeidsongeschiktheid), kunnen er geen vakantiedagen worden overgedragen naar een volgend vakantiejaar. Hij krijgt dan wel het (resterende) vakantiegeld, ten laatste op 31 december, uitbetaald. Dat moet uiterlijk op 31 december gebeuren. Dus als je een vakantiedag niet opneemt, komt dit financieel op hetzelfde neer door het extra vakantiegeld dat je ontvangt.”

En toch worden vakantiedagen soms overgedragen

Toch gebeurt het in de praktijk dat de resterende wettelijke vakantiedagen worden overgedragen naar het volgend kalenderjaar. “Dit is in principe in strijd met de wet. Deze oplossing behoort eventueel wel tot de mogelijkheden voor bijkomende vakantiedagen die op sectoraal- of ondernemingsvlak worden toegekend. Maar dus niet voor de wettelijke vakantiedagen. Daarom dat bedrijven soms zeggen tegen hun werknemers: je mag je resterende vakantiedagen overdragen, maar je moet ze opnemen voor eind februari of maart. De arbeidsinspectie tolereert dat, maar oneindig cumuleren is uit den boze.”

Tot slot nog een tip voor bedrijven. “Als er sectoraal niets is vastgelegd, bepalen bedrijven dus best op ondernemingsvlak dat eerst de wettelijke vakantie moet worden uitgeput, vooraleer er bijkomende vakantiedagen mogen worden opgenomen. Op deze manier heeft men iets meer ruimte om toch (een aantal) niet-wettelijke vakantiedagen over te dragen naar het volgende jaar”, besluit Bart Pollentier.

Het verschuiven van vakantiedagen die worden toegekend op basis van een overeenkomst in de onderneming of het arbeidsreglement, vallen onder de verantwoordelijkheid van de werkgever. In dit geval bepaalt de werkgever de termijnen en toekenningsmodaliteiten voor die dagen. Sommige werkgevers bieden hun werknemers een loopbaanrekening aan voor dergelijke extra vakantiedagen, waarin werknemers op vrijwillige basis buitenwettelijke overdraagbare verlofdagen kunnen opsparen. De werknemer kan dan uit dit vakantiespaarpotje putten tijdens zijn loopbaan. Dit systeem kan bijvoorbeeld handig zijn bij sleutelmomenten in zijn leven of op het einde van zijn carrière. De regels en voorwaarden worden vastgelegd in een collectieve overeenkomst of in het arbeidsreglement. Op die manier kunnen flexibiliteit en de goede werking van het bedrijf worden gecombineerd.

(mr)